<p dir="auto">ભારતમાં આજથી એટલે કે 15 નવેમ્બર 2025થી માહિતી ટેકનોલોજી (સુધારા) નિયમો 2025 અમલમાં આવી ગયા છે. આ નવા નિયમો Instagram, YouTube, X (ટ્વિટર) જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સ પર મોટી અસર કરશે અને કન્ટેન્ટ ક્રિએટર્સને મનસ્વી કાર્યવાહીથી મોટું રક્ષણ મળશે. ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલય (MeitY)એ હાલના IT નિયમો 2021ને વધુ મજબૂત બનાવતા આ સુધારા કર્યા છે, જેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય પ્લેટફોર્મ્સની જવાબદારી અને પારદર્શિતા વધારવાનો છે.</p>
<h4 dir="auto">મનસ્વી કન્ટેન્ટ રિમૂવલ પર પ્રતિબંધ: માત્ર સચિવ કે DIG લેવલના અધિકારીઓનો આદેશ જ માન્ય</h4>
<p dir="auto">નવા નિયમો હેઠળ, સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ હવે પોતાની આંતરિક નીતિઓ કે અસ્પષ્ટ કારણોસર કન્ટેન્ટ દૂર કરી શકશે નહીં. કોઈ પોસ્ટને 'ગેરકાયદેસર' જાહેર કરીને દૂર કરવાનો આદેશ માત્ર <strong>સચિવ સ્તર (Secretary Level)</strong> કે તેનાથી ઉપરના સરકારી અધિકારીઓ અથવા <strong>DIG રેન્કના પોલીસ અધિકારીઓ</strong> જ જારી કરી શકશે. આનાથી ઓટોમેટેડ સિસ્ટમ કે નીચલા સ્તરના અધિકારીઓ દ્વારા પક્ષપાતી કે અયોગ્ય કાર્યવાહીની ઘટનાઓમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે. ક્રિએટર્સને અન્યાયી રીતે ટાર્ગેટ કરવાના કેસો પર અંકુશ આવશે અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનું વધુ રક્ષણ થશે.</p>
<h4 dir="auto">કન્ટેન્ટ હટાવવા માટે સ્પષ્ટ 'સૂચના' ફરજિયાત: કાયદાની લિંક સાથે વિગતવાર કારણ</h4>
<p dir="auto">અત્યાર સુધી પ્લેટફોર્મ્સ સામાન્ય નોટિસ આપીને કન્ટેન્ટ દૂર કરતા હતા, પરંતુ હવે <strong>સ્પષ્ટ અને કાનૂની આધારવાળી સૂચના</strong> મોકલવી ફરજિયાત બની છે. આ સૂચનામાં નીચેની વિગતો હોવી જરૂરી છે:</p>
<ul dir="auto">
<li>કયા કાયદા હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે.</li>
<li>કન્ટેન્ટ દૂર કરવાનું વાસ્તવિક અને ચોક્કસ કારણ.</li>
<li>લાગુ પડતા કાયદાના વિભાગની વિગત.</li>
<li>તે વિભાગની <strong>સત્તાવાર કાનૂની લિંક</strong>.</li>
</ul>
<p dir="auto">આનાથી ક્રિએટર્સને તેમના કન્ટેન્ટ કેમ દૂર થયું તેની સંપૂર્ણ અને સચોટ જાણકારી મળશે, જે અપીલ કે સુધારા માટે મદદરૂપ થશે.</p>
<h4 dir="auto">માસિક સમીક્ષા પ્રણાલી: સચિવ સ્તરે તમામ કન્ટેન્ટ રિમૂવલની તપાસ</h4>
<p dir="auto">નવા નિયમોમાં એક મજબૂત <strong>માસિક સમીક્ષા મિકેનિઝમ</strong> દાખલ કરવામાં આવી છે. દર મહિને <strong>સચિવ સ્તરના અધિકારી</strong> પ્લેટફોર્મ્સ દ્વારા દૂર કરાયેલા તમામ કન્ટેન્ટની સઘન તપાસ કરશે. આનો હેતુ ખાતરી કરવાનો છે કે કાર્યવાહી કાયદેસર અને યોગ્ય કારણોસર જ થઈ છે. આ પગલું પક્ષપાતી કે અન્યાયી નિર્ણયોને રોકવા માટે <strong>ચેક-એન્ડ-બેલેન્સ</strong> તરીકે કામ કરશે અને ક્રિએટર્સના હિતોનું વધુ અસરકારક રક્ષણ થશે.</p>
<h4 dir="auto">ક્રિએટર્સ અને યુઝર્સને શું લાભ થશે?</h4>
<ul dir="auto">
<li><strong>મનસ્વી રિમૂવલમાં ઘટાડો:</strong> પ્લેટફોર્મ્સ હવે આંતરિક નીતિઓના આધારે કન્ટેન્ટ દૂર કરી શકશે નહીં.</li>
<li><strong>પારદર્શિતા અને સ્પષ્ટતા:</strong> કાર્યવાહીનું કાનૂની આધાર અને વિગતવાર કારણ મળશે.</li>
<li><strong>સુરક્ષા અને અપીલની સુવિધા:</strong> ક્રિએટર્સને ખોટી કાર્યવાહી સામે મજબૂત રક્ષણ મળશે.</li>
<li><strong>અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા મજબૂત:</strong> ઓનલાઈન સ્પેસમાં વધુ વિશ્વાસ અને સુરક્ષા.</li>
</ul>
<p dir="auto">મંત્રાલયના અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે આ નિયમો ડિજિટલ ઇન્ડિયાના વિઝનને મજબૂત બનાવશે અને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સને વધુ જવાબદાર બનાવશે. પ્લેટફોર્મ્સને આ નિયમોનું પાલન કરવા માટે તાત્કાલિક તૈયારીઓ કરવાના આદેશ આપવામાં આવ્યા છે. વધુ માહિતી માટે MeitYની અધિકૃત વેબસાઇટ તપાસો.</p>
<p dir="auto"><strong>આ નિયમોની અસર કેવી રહેશે તે જોવું રસપ્રદ રહેશે. વધુ અપડેટ માટે અમારી સાથે જોડાયેલા રહો.</strong></p>

સરકારનો ઉદ્દેશ્ય સર્જકોને સુરક્ષા પૂરી પાડવાનો

ઇન્સ્ટાગ્રામ, યુટ્યુબ અને X જેવા પ્લેટફોર્મ પર પડશે અસર

November 15, 2025 | 17:02 IST