ગુજરાત વન વિભાગ, વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસ અને ગુજરાત સોસાયટી ફોર પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ (જીએસપીસીએ)એ અવૈધ વન્યજીવ તસ્કરી સામે મોટી કાર્યવાહી કરતાં વલસાડ જિલ્લાના વનસદા શહેરમાં દરોડો પાડ્યો હતો. આ સંયુક્ત ઓપરેશનમાં એક દીપડા (Panthera pardus)ની ખાલ ઝડપી પાડવામાં આવી હતી અને ૫ શંકાસ્પદ તસ્કરોને ઝડપી પાડવામાં આવ્યા હતા.
આ કાર્યવાહી એક ગુપ્ત માહિતી પછી શરૂ થઈ હતી, જેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે એક દલાલ મોટા વન્યજીવ તસ્કર માટે દીપડાની ખાલનો સોદો નક્કી કરી રહ્યો છે. માહિતી મળતાંની સાથે જ વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસ અને જીએસપીસીએની ટીમોએ પોતાને ખરીદદાર બનાવીને અંડરકવર સંપર્ક સાધ્યો અને તસ્કરો સાથે સતત વાતચીત કરી.
અધિકારીઓના જણાવ્યા મુજબ, વાતચીત દરમિયાન મુખ્ય આરોપીએ દીપડાની ખાલ બતાવી અને સોદો પાક્કો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. જેવી ખાલ બતાવવામાં આવી કે તરત જ અંડરકવર ટીમે વન વિભાગને સૂચના આપી. ત્યારબાદ ત્રણેય એજન્સીઓની સંયુક્ત ટીમે ઘટનાસ્થળે દરોડો પાડીને મુખ્ય આરોપી સહિત કુલ ૫ વ્યક્તિઓને ઝડપી લીધા.
પ્રારંભિક તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે દીપડાની ખાલ તો મળી આવી છે, પરંતુ તેના અન્ય અવયવો (જેમ કે નખ, દાંત વગેરે) પહેલેથી જ વેચાઈ ગયા છે. આનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે આ એક વિશાળ તસ્કરી નેટવર્કનો ભાગ છે, જે હજુ પણ સક્રિય છે.
&ldquo;તસ્કરોનો આટલો આત્મવિશ્વાસ બતાવે છે કે નેટવર્ક કેટલું મજબૂત છે&rdquo; &ndash; રાજ ભવસાર વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસના પ્રોજેક્ટ કોઓર્ડિનેટર તથા જીએસપીસીએના પ્રમુખ રાજ ભવસારે જણાવ્યું હતું કે, &ldquo;આ એક અત્યંત સંવેદનશીલ ઓપરેશન હતું, જેમાં વ્યૂહરચનાની જરૂર હતી. તસ્કર પાસે દીપડાની ખાલ તૈયાર હોવી એ બતાવે છે કે આવા નેટવર્કને કેટલો બધો વિશ્વાસ છે. અમે આગળ પણ તપાસ ચાલુ રાખીશું અને આખા નેટવર્કને ખુલ્લું કરીને સૌથી સખત કાર્યવાહી કરીશું.&rdquo;
વન અધિકારીઓનું નિવેદન વનસદા ઈસ્ટના રેન્જ ફોરેસ્ટ ઓફિસર જે.ડી. રાઠોડે કહ્યું, &ldquo;વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસ અને જીએસપીસીએ સાથેનો અમારો નજીકનો સમન્વય જ આ કેસ ઉકેલવામાં સફળ રહ્યો. તમામ આરોપીઓ વિરુદ્ધ કાયદેસર કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.&rdquo;
વનસદા વેસ્ટના રેન્જ ફોરેસ્ટ ઓફિસર સી.આર. પટેલે જણાવ્યું, &ldquo;આ ઝડપ એ વાતનું નિદર્શન છે કે વિસ્તારમાં અવૈધ વન્યજીવ તસ્કરીનું નેટવર્ક ચાલુ છે. અમે વન્યજીવોને આવા શોષણથી બચાવવા સંપૂર્ણપણે પ્રતિબદ્ધ છીએ.&rdquo;
વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસના સીઈઓનું નિવેદન વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસના સહ-સ્થાપક અને સીઈઓ કાર્તિક સત્યનારાયણે કહ્યું, &ldquo;આ ઘટના દર્શાવે છે કે અવૈધ વેપારથી આપણા વન્યજીવોને કેટલો ગંભીર ખતરો છે. દીપડાની ખાલ, દાંત અને અન્ય અંગોની માંગ હજુ પણ કાયમ છે. અમારી ટીમો જીએસપીસીએ અને વન વિભાગ સાથે મળીને આ નેટવર્કને સંપૂર્ણપણે ખતમ કરવા અને વન્યજીવોની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા દિવસ-રાત કામ કરી રહી છે.&rdquo;
આગળની તપાસ ચાલુ અધિકારીઓએ પુષ્ટિ કરી છે કે દીપડાના અવયવોની ઉત્પત્તિ શોધવા અને તસ્કરીની ચેઇનના અન્ય સભ્યોને ઓળખવા માટે ઊંડી તપાસ ચાલુ છે. કેસમાં વન્યજીવ સંરક્ષણ અધિનિયમની વિવિધ કલમો હેઠળ ગુનો નોંધાયો છે.
દક્ષિણ ગુજરાતના ડાંગ-વલસાડ વિસ્તારમાં દીપડા તસ્કરીના વધતા કેસો વચ્ચે આ કાર્યવાહી અત્યંત મહત્વની ગણાઈ રહી છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં અહીંથી અનેક વખત દીપડાની ખાલ અને અવયવો ઝડપાયા છે.
વન્યજીવ પ્રેમીઓ અને પર્યાવરણ કાર્યકર્તાઓ આ સફળ ઓપરેશનની સરાહના કરી રહ્યા છે અને આશા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે કે ટૂંક સમયમાં જ આખું નેટવર્ક નાબૂદ થઈ જશે.

દીપડાની ચામડી ઝડપાઈ

5 તસ્કરો ઝડપાયા – વલસાડના વનસદામાં વાઇલ્ડલાઇફ એસઓએસ અને વન વિભાગની સંયુક્ત કાર્યવાહી

November 21, 2025 | 24:44 IST