ઇસરોએ &lsquo;બાહુબલી&rsquo; રોકેટથી CMS-03 ઉપગ્રહ લોન્ચ કર્યો :&nbsp;
ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન (ઇસરો)એ રવિવારે સાંજે શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટર પરથી દેશનો સૌથી ભારે સંચાર ઉપગ્રહ CMS-03 સફળતાપૂર્વક અવકાશમાં પ્રક્ષેપિત કર્યો. આ લોન્ચ માટે ઇસરોએ હેવી-લિફ્ટ રૉકેટ LVM3-M5, જેને લોકપ્રિય રીતે &lsquo;બાહુબલી&rsquo; તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, નો ઉપયોગ કર્યો
ઉપાડનો સમય અને સફળ લોન્ચ :&nbsp;
લૉન્ચ માટે 24 કલાકનું કાઉન્ટડાઉન શનિવારે સાંજે 5.26 વાગ્યે શરૂ થયું હતું. રવિવારે સાંજે 4.56 વાગ્યે પ્રક્ષેપણ પ્રક્રિયા શરૂ થઈ અને સાંજે 5.26 વાગ્યે ઉપગ્રહ સફળતાપૂર્વક અવકાશમાં મોકલાયો. ઇસરોએ જણાવ્યું કે આખી પ્રક્રિયા સફળતાપૂર્વક અને સમયસર પૂર્ણ થઈ
સૌથી ભારે ઉપગ્રહ :&nbsp;
CMS-03 ઉપગ્રહનું વજન 4,410 કિલોગ્રામ છે, જે અત્યાર સુધીનો ભારતીય ભૂમિ પરથી પ્રક્ષેપિત સૌથી ભારે ઉપગ્રહ ગણાય છે. આ ISROનો સ્વદેશી રીતે લોન્ચ કરાયેલો સૌથી ભારે ઉપગ્રહ પણ છે, જે ભારતીય અવકાશ તકનીક માટે એક મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ છે.
&lsquo;બાહુબલી&rsquo; રોકેટની વિશેષતાઓ :&nbsp;
LVM3-M5 રોકેટની ઊંચાઈ 43.5 મીટર છે અને તેની પેલોડ ક્ષમતા 4,000 કિલોગ્રામ સુધીની છે. તેની શક્તિશાળી રચના અને ભારે ઉપગ્રહોને અવકાશમાં લઈ જવાની ક્ષમતાને કારણે તેને &lsquo;બાહુબલી&rsquo; નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ રોકેટને જિઓસિંક્રોનસ સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલ (GSLV) Mk III તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ લોન્ચ LVM3ની પાંચમી ઓપરેશનલ ફ્લાઇટ છે.
ત્રણ તબક્કાવાળું લોન્ચ વ્હીકલ :&nbsp;
LVM3 એક ત્રણ તબક્કાવાળું લોન્ચ વ્હીકલ છે, જેમાં બે સોલિડ મોટર સ્ટ્રેપ-ઓન (S200), એક લિક્વિડ પ્રોપેલન્ટ કોર સ્ટેજ (L110) અને એક ક્રાયોજેનિક સ્ટેજ (C25) શામેલ છે. S200 મોટર લોન્ચ દરમિયાન મુખ્ય થ્રસ્ટ પૂરી પાડે છે. આ રોકેટ માત્ર 4,000 કિલોગ્રામના સંચાર ઉપગ્રહો જ નહીં પરંતુ 8,000 કિલોગ્રામ સુધીના લો અર્થ ઓર્બિટ પેલોડ પણ વહન કરી શકે છે.
ભારતીય અવકાશની નવી સિદ્ધિ :&nbsp;
આ સફળ લોન્ચ સાથે ભારતે સ્વદેશી ટેક્નોલોજી દ્વારા ભારે ઉપગ્રહોને અવકાશમાં પ્રક્ષેપિત કરવાની ક્ષમતા વધુ મજબૂત કરી છે. અગાઉ આવા ઉપગ્રહો માટે ઇસરોએ ફ્રાન્સની એરિયનસ્પેસ સેવાઓનો ઉપયોગ કર્યો હતો. હવે ભારત પોતાના રૉકેટ દ્વારા આ ટેકનિકલ સ્વાવલંબન હાંસલ કરી રહ્યું છે.

ઇસરો CMS-03 બાહુબલી લોન્ચ

શ્રીહરિકોટાથી 4,410 કિલો વજનનો સૌથી ભારે ઉપગ્રહ લોન્ચ, સ્વદેશી ક્ષમતાનો નવો ઈતિહાસ

November 3, 2025 | 24:48 IST