સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (SEBI)એ રોકાણકારોને ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ "ડિજિટલ ગોલ્ડ" અથવા "ઇ-ગોલ્ડ" ઉત્પાદનો અંગે ચેતવણી જારી કરી છે. SEBIએ સ્પષ્ટતા કરી છે કે આ પ્રકારની તમામ ઓફર્સ સિક્યોરિટીઝના નિયમનકારી માળખાની બહાર કાર્ય કરે છે અને રોકાણકારો માટે નોંધપાત્ર જોખમો ધરાવે છે.
માર્કેટ રેગ્યુલેટરે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, બજારના ધ્યાનમાં આવ્યું છે કે કેટલાક ડિજિટલ/ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ્સ રોકાણકારોને 'ડિજિટલ ગોલ્ડ'માં રોકાણ કરવાની ઓફર કરી રહ્યા છે અને તેને ભૌતિક સોનાના રોકાણના વિકલ્પ તરીકે માર્કેટિંગ કરી રહ્યા છે.
જોકે, SEBIએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ ઉત્પાદનો SEBI દ્વારા નિયંત્રિત સોનાના ઉત્પાદનોથી અલગ છે. આ ઉત્પાદનોને ન તો સિક્યોરિટીઝ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યા છે કે ન તો કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ તરીકે નિયંત્રિત કરવામાં આવ્યા છે. પરિણામે, તે સંપૂર્ણપણે SEBIના કાર્યક્ષેત્રની બહાર કાર્ય કરે છે.
SEBIએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું છે કે આ પ્રકારના ડિજિટલ ગોલ્ડ અથવા ઇ-ગોલ્ડ ઉત્પાદનોમાં રોકાણ કરવાથી રોકાણકારોને કાઉન્ટરપાર્ટી અને ઓપરેશનલ જોખમોનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
રોકાણકાર સુરક્ષાની ગેરહાજરી
સૌથી અગત્યની બાબત એ છે કે, SEBIએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે સિક્યોરિટીઝ માર્કેટ હેઠળ ઉપલબ્ધ રોકાણકાર સુરક્ષાની કોઈ પણ પદ્ધતિ આવા ડિજિટલ ગોલ્ડ રોકાણો માટે ઉપલબ્ધ રહેશે નહીં.
વિવિધ ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ્સ અને જ્વેલર્સ માત્ર ₹૧૦ કે ₹૧૦૦ થી શરૂ થતા ન્યૂનતમ રોકાણ વિકલ્પો સાથે ડિજિટલ ગોલ્ડને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે.
સોનામાં રોકાણ માટેના નિયંત્રિત માર્ગો
SEBIએ રોકાણકારોને સોનામાં રોકાણ કરવા માટેના સુરક્ષિત અને નિયંત્રિત માર્ગોનો ઉપયોગ કરવા પર ભાર મૂક્યો છે. જેમાં 
એક્સચેન્જ-ટ્રેડેડ કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ, ગોલ્ડ એક્સચેન્જ-ટ્રેડેડ ફંડ્સ (ETFs), ઇલેક્ટ્રોનિક ગોલ્ડ રિસિપ્ટ્સ (EGRs) જે સ્ટોક એક્સચેન્જો પર ટ્રેડ થઈ શકે છે તેવા માધ્યમોનો સમાવેશ થાય છે.&nbsp;
આ તમામ રોકાણો SEBI રજિસ્ટર્ડ મધ્યસ્થીઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે અને તે નિયમનકારી માળખાને આધીન છે. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના ડેટા મુજબ, ભારતમાં ગોલ્ડ ETFએ ઓક્ટોબરમાં $850 મિલિયનની ચોખ્ખી આવક જોઈ હતી, જે કુલ $3.05 બિલિયન પર પહોંચી છે&nbsp;જે એક વર્ષનો સર્વોચ્ચ આંકડો છે.

SEBIની ડિજીટલ ગોલ્ડ અંગે ચેતવણી

ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ પર ઉપલબ્ધ ઇ-ગોલ્ડ SEBIના કાર્યક્ષેત્રની બહાર, જોખમી જાહેરાતોથી સાવધાન

November 9, 2025 | 19:38 IST