રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનની નવી દિલ્હીની મુલાકાત દરમિયાન 23મા ભારત-રશિયા વાર્ષિક શિખર સંમેલનમાં બન્ને દેશોએ સંરક્ષણ, વેપાર, અર્થતંત્ર, આરોગ્ય સંભાળ, શિક્ષણ, સંસ્કૃતિ અને મીડિયા સહિતના ક્ષેત્રોમાં કુલ 16 કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સંયુક્ત પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે, ભારત-રશિયા વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી વૈશ્વિક પડકારોનો સામનો કરવા માટે શક્તિ આપશે. PM મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે, છેલ્લા 8 દાયકાથી અનેક ઉતાર-ચઢાવ છતાં ભારત-રશિયા મિત્રતા એક માર્ગદર્શક તારાની જેમ સ્થિર રહી છે. પુતિને પણ કહ્યું કે, તેમની વાતચીત રશિયા-ભારત વિશેષ અને વિશેષાધિકૃત વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીના ભાવનામાં રચનાત્મક અને મૈત્રીપૂર્ણ વાતાવરણમાં થઈ.
આર્થિક અને વેપાર ક્ષેત્રે મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો
આર્થિક સંબંધોને નવી ઊંચાઈએ લઈ જવાનું મુખ્ય લક્ષ્ય હતું. બન્ને પક્ષોએ 2030 સુધીમાં આર્થિક સહયોગ માટેના એક કાર્યક્રમ પર સંમતિ આપી છે, જે વેપાર અને રોકાણને વધુ વૈવિધ્યસભર બનાવશે. પુતિને માહિતી આપી કે, દ્વિપક્ષીય વેપારનો આંકડો લગભગ 64-65 બિલિયન ડોલર સુધી પહોંચી ગયો છે, અને 100 બિલિયન ડોલર ના લક્ષ્ય સુધી પહોંચવા માટે સહમત થયા છે. વિદેશ સચિવ વિક્રમ મિસરીએ જણાવ્યું કે, યુરેશિયન ઇકોનોમિક યુનિયન સાથે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ પરની વાટાઘાટોને વહેલી તકે પૂર્ણ કરવા માટે ગતિ આપવાનો નિર્ણય લેવાયો છે. PM મોદીએ રશિયન નાગરિકો માટે 30-દિવસનો મફત ઈ-ટૂરિસ્ટ વિઝા અને ગ્રુપ ટૂરિસ્ટ વિઝા શરૂ કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી. ઉપરાંત, બંને દેશોએ શ્રમ ગતિશીલતા સંધિ પર પણ હસ્તાક્ષર કર્યા.
આ પણ વાંચો: <a href="https://www.benefitnews24.com/gujarati/international/www-benefitnews24-com-putin-europe-warning/23543" target="_blank" rel="noopener">પુટિનની ચેતવણી યુરોપ સામે યુદ્ધ માટે તૈયાર</a>
સંરક્ષણ, ન્યુક્લિયર ઊર્જા અને આતંકવાદ સામેની લડત
સંરક્ષણ અને સૈન્ય-તકનીકી સહયોગ ભારત-રશિયા વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીનો મુખ્ય આધાર સ્તંભ રહ્યો. રશિયાએ ભારતના 'મેક ઈન ઈન્ડિયા' પહેલને સમર્થન આપવાનું ચાલુ રાખ્યું છે, જેમાં સંયુક્ત ઉત્પાદન દ્વારા સ્પેરપાર્ટ્સ અને અન્ય સંરક્ષણ ઉપકરણોના ઉત્પાદન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે. જોકે S-400 અથવા સુખોઈ-57 અંગે કોઈ નવી જાહેરાત થઈ ન હતી. ન્યુક્લિયર ઊર્જા સહયોગને પણ વિસ્તૃત કરવા માટે સહમતિ બની, જેમાં કુડનકુલમ ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ માટે સંપૂર્ણ લાઈફ સાઇકલ સપોર્ટ અને ભારતમાં બીજા સ્થળ પર NPPની સ્થાપના માટે આગળ વધવા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો.
ભારત-રશિયા વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને મજબૂત કરી
આતંકવાદ સામેની લડતમાં બંને નેતાઓએ સંયુક્ત નિવેદન બહાર પાડીને આતંકવાદ, ઉગ્રવાદ અને ડ્રગ હેરફેર જેવા પડકારો સામે સહયોગ મજબૂત કરવા પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી. તેમણે જમ્મુ-કાશ્મીરના પહેલગામ અને રશિયાના ક્રોકસ સિટી હોલમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલાની સખત નિંદા કરી હતી અને અલ કાયદા, ISIS/દાએશ સહિત યુએન-સૂચિબદ્ધ તમામ આતંકવાદી જૂથો સામે કાર્યવાહી કરવા હાકલ કરી હતી. યુક્રેન સંઘર્ષના મુદ્દે, PM મોદીએ ભારતની લાંબા સમયથી ચાલી આવતી સ્થિતિનું પુનરાવર્તન કર્યું હતું. આ તમામ પરિણામો ભારત-રશિયા વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને મજબૂત કરી રહ્યાં છે.

16 કરારો પર હસ્તાક્ષર કરીને 2030 સુધીની વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી માટે રોડમેપ તૈયાર કર્યો

December 6, 2025 | 18:19 IST