આજથી હજારો વર્ષો પહેલાં, ગોકુળ અને વૃંદાવનની માટીમાં, એક અદ્ભુત જીવનકથા વણાઈ રહી હતી. આ વાર્તા હતી આપણા માખણચોર, વાંસળીધારી અને સૌના પ્રિય શ્રીકૃષ્ણની.
કનૈયાનું બાળપણ મહેલોમાં નહોતું વીત્યું. તે ગાયો ચરાવતો, ગોવાળો સાથે વનમાં રમતો અને ભૂખ લાગે ત્યારે કુદરતે આપેલો પ્રસાદ જ આરોગતો. ક્યારેક વનનાં મીઠાં ફળો, તો ક્યારેક જંગલનાં પાંદડા અને કંદમૂળ... તેમનું જીવન એકદમ સરળ અને પ્રકૃતિ સાથે જોડાયેલું હતું.
આજે પણ, જન્માષ્ટમીના દિવસે, ઘણા ઘરોમાં એક ખાસ શાક બનાવવામાં આવે છે &ndash; પતરાળી શાક. આ શાક એ જ સાદગી અને પ્રકૃતિનું પ્રતીક છે.
લોકકથા કહે છે કે જ્યારે નંદબાબા અને માતા યશોદાએ જન્માષ્ટમીનો ઉપવાસ કર્યો, ત્યારે તેમણે પોતાના વહાલા કનૈયા માટે ખાસ ભોગ બનાવવાનું વિચાર્યું. યશોદા મૈયા ખેતરમાં ગયા, અને ત્યાંથી જુદા-જુદા પાંદડાઓ ભેગાં કર્યાં &ndash; પાલક, મેથી, તાંદળજો અને બીજાં અનેક લીલા પાન.
બધાં પાંદડાઓને ભેગાં કરીને, તેમણે અત્યંત પ્રેમથી એક શાક બનાવ્યું. આ શાક માત્ર ભોજન નહોતું, પણ યશોદાની વાત્સલ્યભરી ભક્તિનો પ્રસાદ હતો. આ પત્રાળી શાક આજે પણ એ જ માતૃપ્રેમની યાદ તાજી કરાવે છે.
શું તમે જાણો છો કે આ શાકમાં અનેક પ્રકારના પાંદડા કેમ હોય છે?
આ એક સુંદર સંદેશ છે! જેમ અલગ-અલગ સ્વાદ અને રંગના પાંદડા ભેગા થઈને એક સ્વાદિષ્ટ વાનગી બનાવે છે, તેમ જ આપણો સમાજ પણ અલગ-અલગ વિચારો અને સ્વભાવના લોકોથી બને છે. જ્યારે આપણે સૌ પ્રેમ અને ભક્તિથી એકસાથે રહીએ, ત્યારે જ જીવન સાચા અર્થમાં સુંદર બને છે. પતરાળી શાક આપણને આ જ એકતા અને સહકારનો પાઠ શીખવે છે.
આજે, જ્યારે આપણે કૃષ્ણ જન્મોત્સવ ઉજવીએ છીએ, ત્યારે આ પતરાળી શાક આપણને યાદ અપાવે છે કે:
<ul>
<li>
સાચું સુખ સાદગીમાં છે.
</li>
<li>
સંપત્તિ અને વૈભવ કરતાં સાત્વિકતા વધુ મહત્ત્વની છે.
</li>
<li>
અને કુદરત સાથેનું જોડાણ જ આપણને પૂર્ણતાનો અનુભવ કરાવે છે.
</li>
</ul>
તો આ જન્માષ્ટમીએ પતરાળી શાકનો પ્રસાદ લો, અને શ્રીકૃષ્ણની જેમ એક સરળ અને સાત્વિક જીવન જીવવાનો સંકલ્પ કરો.

પતરાળી શાકમાં છુપાયેલો શ્રીકૃષ્ણનો સાદગી, એકતા અને સાત્વિક જીવનનો પાઠ

August 17, 2025 | 17:03 IST