શ્રાવણ મહિનો નજીક આવી રહ્યો છે, અને આ મહિનામાં મોટાભાગના હિન્દુઓ માંસ અને દારૂનો ત્યાગ કરે છે. એવી માન્યતા છે કે આ પવિત્ર મહિનામાં માંસ ખાવું ધર્મની વિરુદ્ધ છે. શાસ્ત્રોમાં પણ માંસાહારી ભોજન પર પ્રતિબંધ હોવાનું મનાય છે, જેના કારણે મંદિરોમાં પ્રસાદ હંમેશા શુદ્ધ, શાકાહારી અને સાત્વિક હોય છે.
પરંતુ, ભારત વિવિધતાનો દેશ છે, જ્યાં ભાષા, બોલી, પહેરવેશ, અને ખોરાકની આદતો દર 100 કિલોમીટર પર બદલાય છે. તેવી જ રીતે, પૂજા પદ્ધતિઓ અને માન્યતાઓ પણ ભિન્ન છે. તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે ભારતમાં કેટલાક મંદિરો એવા પણ છે, જ્યાં દેવતાઓને પ્રસાદ તરીકે પશુનું માંસ - ચિકન, મટન અને માછલી - ચઢાવવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, ભક્તો તેને ભક્તિભાવથી પ્રસાદ તરીકે સ્વીકારે પણ છે.
<h3>પ્રાચીન બલિ પ્રથા અને વર્તમાન રિવાજો</h3>
પ્રાચીન સમયમાં માનવ બલિ પ્રચલિત હતી, જેમાં દેવતાઓને પ્રસન્ન કરવા માટે માનવ બલિ આપવામાં આવતી હતી. જોકે, સમય જતાં આ પ્રથા બદલાઈ ગઈ અને તેના સ્થાને પશુ બલિ આપવાનું શરૂ થયું. શાસ્ત્રોમાં પશુ બલિ વિશે ગમે તે લખ્યું હોય, પરંતુ આજે પણ દેશમાં ઘણા મંદિરો એવા છે જ્યાં પ્રાણીઓની બલિ આપવામાં આવે છે અને તેમનું માંસ પણ પ્રસાદ તરીકે વહેંચવામાં આવે છે.
<h3>માંસ પ્રસાદ ધરાવતા પ્રખ્યાત મંદિરો:</h3>
<ul>
<li>
કામાખ્યા દેવી મંદિર, આસામ: 51 શક્તિપીઠોમાંના એક ગણાતા આ મંદિરને તંત્ર વિદ્યાનું કેન્દ્ર પણ કહેવામાં આવે છે. અહીં ભક્તો માતાને પ્રસન્ન કરવા માટે માંસ અને માછલી ચઢાવે છે. એવું મનાય છે કે આમ કરવાથી માતા પ્રસન્ન થાય છે. ભોગ લગાવ્યા બાદ, તેને પ્રસાદ તરીકે વહેંચવામાં આવે છે.
</li>
<li>
કાલીઘાટ મંદિર, કોલકાતા, પશ્ચિમ બંગાળ: કોલકાતામાં આવેલું કાલીઘાટ મંદિર પણ એવા મંદિરોમાંનું એક છે જ્યાં પશુઓનું માંસ ચઢાવવામાં આવે છે. અહીં ભક્તો દેવીને બકરીની બલિ આપે છે, જેનું માંસ બાદમાં પ્રસાદ તરીકે વહેંચવામાં આવે છે.
</li>
<li>
મુનિયાંદી સ્વામી મંદિર, મદુરાઈ, તમિલનાડુ: આ મંદિર તેના માંસાહારી પ્રસાદ માટે પ્રખ્યાત છે. અહીં ભગવાન મુનિયાંદીને પ્રસાદ તરીકે ચિકન અને મટન બિરયાની ચઢાવવામાં આવે છે, જે ભક્તોમાં વહેંચવામાં આવે છે.
</li>
<li>
તારકુલ્હા દેવી મંદિર, ગોરખપુર, ઉત્તર પ્રદેશ: આ મંદિરમાં પણ બકરીનું બલિદાન આપવાની પ્રથા છે. ઇચ્છા પૂર્ણ થવા પર, ભક્તો અહીં બકરીની બલિ આપે છે. મંદિરનો રસોઈયા આ માંસ માટીના વાસણમાં રાંધે છે, જે ભક્તોમાં મટન પ્રસાદ તરીકે આપવામાં આવે છે.
</li>
<li>
દક્ષિણેશ્વર કાલી મંદિર, કોલકાતા: આ મંદિરમાં કાલી માતાને ભોગ તરીકે માછલી ચઢાવવામાં આવે છે, જે ભક્તોમાં પ્રસાદ તરીકે વહેંચવામાં આવે છે.
</li>
</ul>
<h3>આ મંદિરો પર કાયદો કેમ લાગુ પડતો નથી?</h3>
હવે ચાલો જાણીએ કે આ મંદિરોમાં કાયદો શા માટે લાગુ પડતો નથી. ભારતીય બંધારણ મુજબ, દરેક નાગરિકને તેની શ્રદ્ધા અને ભક્તિનું પાલન કરવાની સ્વતંત્રતા છે. આ ઉપરાંત, શું ખાવું તે પણ તેનો મૂળભૂત અધિકાર છે. તેથી, પ્રાણીઓની બલિ અંગે કોઈપણ પ્રકારનો પ્રતિબંધ નથી, જે કાયદેસર રીતે માન્ય છે. આ જ કારણ છે કે આ પરંપરાઓ વર્ષોથી ચાલતી આવે છે અને કાયદાકીય રીતે તેને પડકારી શકાતી નથી.

આ મંદિરોમાં દેવતાઓને ચઢે છે માંસનો ભોગ

ગવાનને પ્રસાદ તરીકે માંસ ચઢાવવામાં આવે છે, તે પણ ચિકન-મટન અને માછલી. એટલું જ નહીં, ભક્તો તેને ભક્તિભાવથી પ્રસાદ તરીકે પણ સ્વીકારે છે. જાણો શું કહે છે કાયદો?

July 14, 2025 | 16:45 IST