વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) એ જણાવ્યું હતું કે, ભારતમાં હાથ ધરાયેલા એક અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે, પોષણનો ટ્યુબરક્યુલોસિસ (TB)ની સારવારમાં સકારાત્મક પ્રભાવ પડે છે.
ઝારખંડમાં હાથ ધરવામાં આવેલા અને ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) ના નેતૃત્વ હેઠળના આ અભ્યાસમાં પુરાવા રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા કે વધારાનું પોષણ ટીબીના કેસ અને મૃત્યુદર ઘટાડવામાં અસરકારક છે.
"ઇન્ડિયા રેશન સ્ટડીના તારણો ટીબીના પરિણામો અને તેની ઘટનાઓ પર પોષણની અસર દર્શાવીને વૈશ્વિક માર્ગદર્શનમાં ફાળો આપ્યો છે," WHO એ ત્રણ દિવસીય વર્ચ્યુઅલ વર્કશોપમાં જણાવ્યું હતું.
સંસ્થાએ દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા ક્ષેત્રને, જ્યાં ટીબીના કેસ અને મૃત્યુની સંખ્યા સૌથી વધુ છે, ટીબી નાબૂદી લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા માટે સંશોધન અને નવીનતાને વેગ આપવા વિનંતી કરી.
દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા ક્ષેત્રના WHO ના પ્રભારી અધિકારી ડૉ. કેથરીના બોહેમે જણાવ્યું હતું કે, "આપણા ક્ષેત્રમાં, વર્ષ 2023માં લગભગ 5 મિલિયન લોકો ટીબીથી પ્રભાવિત થયા હતા અને લગભગ 6 લાખ લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા."
તેમણે ટીબી નાબૂદી વ્યૂહરચનાના લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા માટે સહયોગ, નવા સાધનો, ટેકનોલોજી અને દવાઓના ઉપયોગ પર ભાર મૂક્યો.
આ પણ વાંચો:<a href="https://www.benefitnews24.com/gujarati/gujarat/ahmedabad-has-the-highest-number-of-tb-cases/1409" target="_blank" rel="noopener"> અમદાવાદમાં ટીબીના સૌથી વધુ કેસ સામે આવ્યા</a>
બોહમે કહ્યું કે, "WHO કહે છે કે ટીબી નાબૂદીના મોટા લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા માટે, દરેકે સંશોધન અને નવી પદ્ધતિઓને વેગ આપવા માટે સાથે મળીને કામ કરવું પડશે. આ માટે, નવી ટેકનોલોજી અને દવાઓનો ઉપયોગ જરૂરી છે. એ પણ મહત્વપૂર્ણ છે કે આ નવી વસ્તુઓ સમયસર અને સમાન રીતે દરેકને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે, જેથી મોટો ફેરફાર થઈ શકે અને કોઈ પણ તેનાથી વંચિત ન રહે."
WHOએ કહ્યું કે, દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા ક્ષેત્રમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ થઈ છે. 2023માં ટીબીના કેસની ઓળખમાં વધારો થયો છે, જે દર્શાવે છે કે, કોવિડ-19ને કારણે થયેલા વિલંબ પછી હવે પુનઃ પ્રાપ્તિ થઈ રહી છે. જો કે, ટીબી નાબૂદી વ્યૂહરચનાના લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા માટે આ પ્રગતિ હજુ પણ અપૂરતી છે.
WHO અનુસાર, કોરોના રોગચાળા પછી ટીબી ફરીથી એક ચેપી એજન્ટથી મૃત્યુનું મુખ્ય કારણ બની ગયું છે. તે ગરીબો અને સંવેદનશીલ લોકો પર અપ્રમાણસર ભારે બોજ મૂકે છે, જે અસમાનતાને વધુ તીવ્ર બનાવે છે.
આ અભ્યાસથી વિશ્વના સૌથી ખતરનાક ચેપી રોગ, ટીબી સામે વિશ્વભરમાં માર્ગદર્શિકા સુધારવામાં મદદ મળી છે.
દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના દેશો ટીબી સામે લડવા માટે નવી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે, જેમ કે, દર્દીઓને શોધવા માટે કૃત્રિમ બુદ્ધિ, રોગનું કમ્પ્યુટર-સહાયિત નિદાન, ડિજિટલ સાધનોથી સારવાર અને દર્દીઓને સીધી નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવી, જેનાથી સામાજિક સહાય પ્રક્રિયા સરળ બને છે.
ઘણા દેશો રોગની અસરને સમજવા માટે મહત્વપૂર્ણ સંશોધન પણ કરી રહ્યા છે, જેમાં રોગશાસ્ત્ર પરના અભ્યાસનો સમાવેશ થાય છે.
જોકે, માહિતીના અભાવ અને સહયોગ માટે મર્યાદિત પ્લેટફોર્મને કારણે, સંશોધન પરિણામોનો ઉપયોગ દરેક જગ્યાએ એકસમાન નથી.
"આપણી પ્રગતિ એકસમાન નથી. સંશોધન અને નવીનતા માટેની ક્ષમતા સમગ્ર પ્રદેશમાં બદલાય છે. કેટલીકવાર સંશોધન પરિણામો અલગ રહે છે અને અન્ય લોકો સાથે શેર કરવામાં આવતા નથી. દવા-પ્રતિરોધક ટીબીના વધતા જતા બનાવો ખૂબ ચિંતાનો વિષય છે," ડૉ. બોહેમે જણાવ્યું.
તેમણે કહ્યું કે, નવીનતા અને સંશોધનના ફાયદા, તેમજ રસીઓ, દવાઓ અને નિદાન, બધા માટે સમાન રીતે સુલભ હોવા જોઈએ.

ટીબીના નિદાનમાં ભારતનું મહત્વપૂર્ણ યોગદાન

ભારતના સંશોધન મુજબ, ટીબીના દર્દીઓને વધારે પોષણ આપવાથી મૃત્યુદર અને કેસની સંખ્યા ઘટી

August 6, 2025 | 20:56 IST