વર્તમાન સમયમાં ભારતમાં વસ્તી વૃદ્ધ થઈ રહી છે, અને ગુજરાતમાં પણ આ વલણ જોવા મળી રહ્યું છે. 2025 સુધીમાં ગુજરાતમાં 65 વર્ષથી વધુ ઉંમરના 58.5થી 73.1 લાખ વૃદ્ધો વિવિધ રોગોથી પીડાઈ રહ્યા છે. તેમની સૌથી મોટી સમસ્યા એ છે કે, તેઓને 1થી વધુ બીમારીઓ હોય છે, જેના માટે તેમને જુદા-જુદા નિષ્ણાત ડૉક્ટરો પાસે જવું પડે છે.&nbsp;
શારીરિક-માનસિક નબળાઈ જેવી અનેક સમસ્યા
આનાથી દવાઓનો અતિરેક, સારવારનો આર્થિક બોજ અને શારીરિક-માનસિક નબળાઈ જેવી અનેક સમસ્યાઓ ઊભરી આવે છે. અનેક વ્યક્તિઓ આ પરિસ્થિતિનો સામનો કરી રહી છે, જેમને દરેક રોગ માટે અલગ-અલગ ડૉક્ટરોની મુલાકાત લેવી પડે છે, જેના કારણે તેમનું જીવન બોજારૂપ લાગે છે. આ સમસ્યાને ધ્યાનમાં રાખીને, અમદાવાદની સ્ટર્લિંગ હોસ્પિટલે એક પહેલ કરી છે.
'એલ્ડર્લી ફર્સ્ટ કાર્ડ' નામનો એક વિશેષ કાર્યક્રમ
ડૉ. યોગેશ ગુપ્તાના નેતૃત્વ હેઠળ, સ્ટર્લિંગ હોસ્પિટલે 9 સપ્ટેમ્બર, 2025 ના રોજ ગુજરાતનો પ્રથમ જેરિયાટ્રિક કેર વિભાગ શરૂ કર્યો છે. આ વિભાગ હેઠળ વૃદ્ધોની સર્વગ્રાહી સંભાળ માટે 'એલ્ડર્લી ફર્સ્ટ કાર્ડ' નામનો એક વિશેષ કાર્યક્રમ લોન્ચ કરવામાં આવ્યો છે. આ કાર્યક્રમનો મુખ્ય હેતુ વૃદ્ધોને એક જ નિષ્ણાત ડૉક્ટર, એટલે કે જેરિયાટ્રિશિયન, દ્વારા તમામ બીમારીઓની સર્વગ્રાહી સારવાર પૂરી પાડવાનો છે. આનાથી દવાઓનો અતિરેક ઓછો થશે અને આર્થિક બોજ પણ ઘટશે.
ગૌરવપૂર્ણ જીવનની ખાતરી
આજે, સરેરાશ આયુષ્ય 35 વર્ષથી વધીને 70 વર્ષ સુધી પહોંચ્યું છે અને ભવિષ્યમાં તે 80થી 85 વર્ષ સુધી થવાની શક્યતા છે. પરંતુ પ્રશ્ન એ છે કે, શું આ જીવન ગુણવત્તાયુક્ત હશે? સ્ટર્લિંગ હોસ્પિટલનો 'એલ્ડર્લી ફર્સ્ટ કાર્ડ' આ પ્રશ્નનો જવાબ આપે છે. આ કાર્ડ દ્વારા પ્રાથમિક OPD, દર્દીને દાખલ કરવાની સેવાઓ, એમ્બ્યુલન્સ સેવા, લેબ અને કન્સલ્ટેશન પર ડિસ્કાઉન્ટ જેવી સુવિધાઓ મળે છે. ભવિષ્યમાં ઘરેલું અને અંતિમ સંભાળ જેવી સેવાઓ પણ પૂરી પાડવામાં આવશે, જે વૃદ્ધોને ગૌરવપૂર્ણ અને સ્વસ્થ જીવન જીવવામાં મદદ કરશે.
વડીલોને પીડામુક્ત અને ગૌરવપૂર્ણ જીવન
ડૉ. યોગેશ ગુપ્તા જણાવે છે કે, 'આ કાર્યક્રમનો મુખ્ય હેતુ આપણા વડીલોને પીડામુક્ત અને ગૌરવપૂર્ણ જીવન આપવાનો છે. આ જેરિયાટ્રિક કેર દ્વારા વૃદ્ધોની શારીરિક, માનસિક અને ભાવનાત્મક જરૂરિયાતોનું ધ્યાન રાખવામાં આવે છે, જેનાથી તેમને માત્ર ટકી રહેવા માટે નહિ, પરંતુ ખરેખર સ્વસ્થ જીવન જીવવાનો હક મળે છે.' મીનાબેન જેવા અનેક વૃદ્ધો આ કાર્યક્રમનો લાભ લઈ રહ્યા છે, જ્યાં એક જ ડૉક્ટર તેમની તમામ સમસ્યાઓ અને તેમના જીવનને સમજે છે, જેના કારણે તેમનો આર્થિક અને માનસિક બોજ ઘટી ગયો છે.
સરકારી અને ખાનગી ક્ષેત્રની જવાબદારી
ગુજરાતની ઝડપથી વૃદ્ધ થઈ રહેલી વસ્તી માટે જેરિયાટ્રિક કેરની સુવિધાની ખૂબ જ જરૂર છે. હાલમાં, આ પ્રકારની સેવાઓ ખૂબ જ ઓછી ખાનગી હોસ્પિટલોમાં ઉપલબ્ધ છે. સરકારી ક્ષેત્રે પણ NPHCE જેવા કાર્યક્રમો ચાલી રહ્યા છે, પરંતુ તે હજુ પણ ગ્રામીણ વિસ્તારો સુધી જોઈએ તે રીતે પહોંચી શક્યા નથી.
સ્ટર્લિંગ હોસ્પિટલની પહેલ એક પ્રેરણાદાયક
આ સ્થિતિમાં સ્ટર્લિંગ હોસ્પિટલની પહેલ એક પ્રેરણાદાયક ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે અને અન્ય ખાનગી સંસ્થાઓને પણ આ દિશામાં કામ કરવા માટે પ્રોત્સાહન આપે છે. દરેક વૃદ્ધને ફક્ત ટકી રહેવા નહિ, પરંતુ સંપૂર્ણ સ્વસ્થ અને ગુણવત્તાયુક્ત જીવન જીવવાનો અધિકાર છે. સ્વામી વિવેકાનંદના સંદેશ મુજબ, આપણે હવે આપણા વડીલોને સ્વસ્થ રાખવા માટે સક્રિય અને સતર્ક રહેવું જોઈએ.

ડૉ. યોગેશ ગુપ્તા

વૃદ્ધોની બહુવિધ બીમારીઓ અને દવાઓના અતિરેકની સમસ્યાના ઉકેલ માટે સ્ટર્લિંગ હોસ્પિટલની પહેલ

September 11, 2025 | 22:21 IST