ગુજરાત સરકારે દેશના સ્વાતંત્ર્ય ચળવળના પ્રેરણાસ્થાન રહેલા રાષ્ટ્રગીત 'વંદે માતરમ'ના 150મા વર્ષની વિશાળ સ્તરે ઉજવણી કરવાનો નિર્ણય લીધો છે, જેના ભાગરૂપે સામાન્ય વહીવટ વિભાગ દ્વારા એક વિગતવાર પરિપત્ર બહાર પાડવામાં આવ્યો છે. આ પરિપત્ર અનુસાર, 7 નવેમ્બર, 2025ના રોજ રાજ્યભરની તમામ સરકારી કચેરીઓ, જિલ્લા પંચાયત, મહાનગરપાલિકા, જિલ્લા પાલિકા તથા નગરપાલિકાઓનો સમય સવારે 9:30થી સાંજે 5:10 સુધીનો રહેશે.
અધિક સચિવ દ્વારા આ પરિપત્રનો અમલ કરવા સૂચના
ઉજવણીના મુખ્ય ભાગરૂપે, દરેક વિભાગો અને કચેરીઓમાં સવારે 9:30 વાગ્યે અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓએ 'વંદે માતરમ' રાષ્ટ્રગીતનું સંગીત સાથે સમૂહમાં ગાન કરવાનું રહેશે અને ત્યારબાદ સ્વદેશીના શપથ લેવાશે. રાજ્ય સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે, આ ઉજવણીનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય લોકોમાં રાષ્ટ્રપ્રેમ અને સ્વાભિમાનની ભાવનાને મજબૂત બનાવવાનો છે. અધિક સચિવ જ્વલંત ત્રિવેદી દ્વારા આ પરિપત્રનો તાત્કાલિક અમલ કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
આ પણ વાંચો: <a href="https://www.benefitnews24.com/gujarati/gujarat/ahmedabad-gold-shop-robbery-attempt/22052" target="_blank" rel="noopener">મહિલાએ આંખમાં મરચું નાખ્યું,સોનીએ 20 લાફા ઝીંક્યા</a>
મુખ્યમંત્રીની ઉપસ્થિતિમાં રાજ્યસ્તરીય મુખ્ય કાર્યક્રમ
'વંદે માતરમ'ની 150મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી અંતર્ગત રાજ્યસ્તરે મુખ્ય કાર્યક્રમ ગાંધીનગર વિધાનસભા ખાતે મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલની ઉપસ્થિતિમાં યોજાશે. આ ઉપરાંત, જિલ્લા સ્તરે પણ જિલ્લા પંચાયત પ્રમુખ અને સ્થાનિક સ્વરાજ સંસ્થાઓના પ્રતિનિધિઓની હાજરીમાં કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં તમામ સરકારી કર્મચારીઓ અને અધિકારીઓ સવારે 9:30 વાગ્યે 'વંદે માતરમ'ના સમૂહગાનમાં સહભાગી થશે.
રાષ્ટ્રગીત 'વંદે માતરમ'નો ઈતિહાસ&nbsp;
'વંદે માતરમ' ગીતના કવિ બંકિમચંદ્ર ચટ્ટોપાધ્યાયનો જન્મ 27 જૂન 1838ના રોજ નૈહાટી, બંગાળમાં થયો હતો. કલકત્તા યુનિવર્સિટીના પ્રથમ 2 સ્નાતકોમાંના એક એવા બંકિમચંદ્રએ બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન ડેપ્યુટી મેજિસ્ટ્રેટ તરીકે ફરજ બજાવી હતી. તેમણે 'દુર્ગેશનંદિની', 'કપાલકુંડલા' અને 'આનંદમઠ' જેવી અનન્ય કૃતિઓ રચી છે. 'વંદે માતરમ'ની રચના બંકિમચંદ્રએ ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતી વખતે બહારની ભારત ભૂમિની સૌંદર્યતા નિહાળીને કરી હતી. આ ગીત પ્રથમવાર તેમની પ્રસિદ્ધ બંગાળી નવલકથા &lsquo;આનંદમઠ&rsquo;માં પ્રગટ થયું હતું. આ ગીત અડધું સંસ્કૃત અને અડધું બંગાળી ભાષામાં રચાયેલું છે.
સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં 'વંદે માતરમ'નું યોગદાન
'વંદે માતરમ' શબ્દનો અર્થ 'હે માતૃભૂમિ, તને નમન' થાય છે. આ ગીત માત્ર એક રાષ્ટ્રગીત નહિ, પણ ભારત માતાની આરાધના સમાન છે. આ ગીતનું પ્રથમ સંગીતબદ્ધ સ્વરૂપ રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે તૈયાર કર્યું હતું અને 1896માં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના સત્રમાં પહેલીવાર જાહેરમાં ગવાયું હતું. ત્યારથી 'વંદે માતરમ' એ સ્વાતંત્ર્યસેનાનીઓ માટે આંદોલનની ગર્જના બની ગયું હતું. લાલા લજપત રાય, બિપિનચંદ્ર પાલ અને અરવિંદો ઘોષ જેવા ક્રાંતિકારીઓ માટે આ ગીત પ્રેરણાનું મોટું સ્ત્રોત બન્યું હતું. 15 ઑગસ્ટ 1947ના રોજ આઝાદી મળ્યા બાદ જનસમૂહે એકસાથે 'વંદે માતરમ'ના નાદ સાથે ઉલ્લાસ વ્યક્ત કર્યો હતો. 1950માં ભારત સરકારે આ ગીતને રાષ્ટ્રીય ગીત તરીકે માન્યતા આપી હતી.

150મા વર્ષની ઉજવણીના ભાગરૂપે ગુજરાત સરકારે તમામ સરકારી કચેરીઓના સમયમાં ફેરફાર કર્યો

November 6, 2025 | 22:10 IST