અમદાવાદમાં દર વર્ષે અષાઢી બીજના રોજ ભગવાન જગન્નાથજીની રથયાત્રા નીકળે છે. જૂના શહેરમાં રથયાત્રા વિવિધ વિસ્તારોમાંથી પસાર થાય છે. દર વર્ષે રથયાત્રા પહેલાં સુરક્ષાને લઈને તંત્ર અને ખાસ કરીને પોલીસ વિભાગ દ્વારા સતર્કતા વર્તવામાં આવે છે. રથયાત્રાની સુરક્ષા માટે મહિના પહેલાં વિવિધ તૈયારીઓ શરૂ થઈ જાય છે. કોઈ અનિચ્છનિય ઘટના ના ઘટે તે માટે તકેદારી રખાય છે. રથયાત્રાનું સ્વાગત કરી મુસ્લિમ બિરાદરો કોમી એકતા દાખવતાં જોવા મળે છે. પરંતુ રમખાણોમાં લોકોના જીવ બચાવવા અને કોમી એકતા જાળવવા જીવ આપનાર વસંત અને રજબને ભાગ્યે જ કોઈ યાદ કરે છે.

અમદાવાદમાં 148 વર્ષથી ભગવાન જગન્નાથજીની રથયાત્રા નીકળે છે. વર્ષ 1946ના વર્ષને બાદ કરતા ક્યારેય કોમી રમખાણોનું નિમિત્ત બની નથી. 1946માં પ્રથમ વખત રથયાત્રામાં હિંસા શરૂ થઈ ત્યારે કોમી એખલાસ જાળવી બે મિત્રોએ પ્રાણોની આહુતિ આપી હતી. વર્ષ 1946માં રથયાત્રા બાદ કોમી રમખાણો ફાટી નીકળ્યાં હતાં.

વર્ષ 1946 પહેલાં ક્યારેય રથયાત્રામાં કોમી હિંસા થઈ ન હતી. તે વર્ષે રથયાત્રા રાબેતા મુજબ જઈ રહી હતી. કાલુપુરની એ સમયની રાજમહેલ હોટલ પાસે જ્યારે રથયાત્રા પહોંચી ત્યારે અખાડાના પહેલવાનો અને મુસ્લિમો વચ્ચે ઘર્ષણ શરૂ થયું હતું. આ ઘર્ષણે કોમી હિંસાનું રૂપ ધારણ કર્યું અને શહેરમાં અનેક વિસ્તારોમાં હિંસા અને આગના બનાવો શરૂ થયા. રતનપોળ અને માણેકચોકમાં સોના-ચાંદીની દુકાનો લૂંટાઈ. રાયખડ અને જમાલપુરમાં રમખાણોની સૌથી વધારે અસર જોવા મળી હતી.

June 27, 2025 | 20:03 IST