ભારત અને ચીને સરહદી તણાવ ઘટાડવા માટે નવી સૈનિક સ્તરની ચર્ચા યોજી છે. આ બેઠક 25 ઓક્ટોબર 2025ના રોજ મોલડો&ndash;ચુશુલ બેઠકબિંદુ ખાતે ભારતીય બાજુએ લાઇન ઑફ એક્ચ્યુઅલ કંટ્રોલ (LAC) પાસે યોજાઈ હતી.
ચીનના રક્ષા મંત્રાલયના જણાવ્યા મુજબ બંને પક્ષોએ સરહદના પશ્ચિમ ક્ષેત્રના નિયંત્રણ અને વ્યવસ્થાપન અંગે &ldquo;સક્રિય અને ઊંડાણપૂર્વકની ચર્ચા&rdquo; કરી. મંત્રાલયે ઉમેર્યું કે બંને દેશોના સૈન્યએ સૈનિક અને કૂટનીતિક માધ્યમોથી નિયમિત સંવાદ જાળવવા પર સહમતી વ્યક્ત કરી છે જેથી સરહદ પર સ્થિરતા જળવાઈ રહે.
ભારતના **વિદેશ મંત્રાલય (MEA)**નું સત્તાવાર નિવેદન ટૂંક સમયમાં આવવાની શક્યતા છે, જોકે ચર્ચાનો માહોલ સહકાર અને સકારાત્મક રહ્યો હોવાની માહિતી છે.
આ ચર્ચા વર્ષ દરમિયાન યોજાયેલા અગાઉના સંપર્કોનો ભાગ છે, ખાસ કરીને પૂર્વ લદ્દાખમાં, જ્યાં 2020ની ગલવાન અથડામણ બાદ બંને દેશોની સૈનિક હાજરી વધી હતી અને તણાવ યથાવત રહ્યો હતો.
તાજેતરની બેઠકને બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં ધીમો પરંતુ સકારાત્મક નરમાવો તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. નવો વિશ્વાસ ઉભો કરવા માટે બંને દેશો પ્રાયોગિક પગલાં લઈ રહ્યા છે &ndash; જેમ કે કોલકાતા&ndash;ગ્વાંઝુ વચ્ચેની સીધી ઉડાન પુનઃસ્થાપિત કરવી, જે લોકોને અને વેપારને જોડતી એક મહત્વપૂર્ણ કડી તરીકે જોવામાં આવી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના તિયાનજિનમાં SCO સમિટ 2025માં ભાગ લેતા પ્રેસિડેન્ટ શી જિનપિંગ સાથેના દ્વિપક્ષીય સંવાદે પણ બંને દેશો વચ્ચે સંવાદ જાળવવાની ઈચ્છા દર્શાવી. બંને નેતાઓએ સ્પષ્ટ કર્યું કે સરહદી પ્રશ્ન સમગ્ર સંબંધને નક્કી ન કરે અને સંવાદ ચાલુ રહે.
વિશ્લેષકો માને છે કે આ ચર્ચા એક વિશ્વાસ નિર્માણની પ્રક્રિયાનો ભાગ છે, જેમાં બંને દેશો સરહદી વિવાદો ચર્ચા દ્વારા ઉકેલવા ઈચ્છે છે. હાલ સુધી સૈનિક પાછા ખેંચવાના કે નવા કરારના કોઈ સંકેત નથી.
જમીન પર પરિસ્થિતિ હજી નાજુક છે, છતાં ચર્ચા ચાલુ રાખવાની સહમતી બંને તરફથી સ્થિરતા માટેની ઈચ્છા દર્શાવે છે. અધિકારીઓએ સંકેત આપ્યો છે કે આગામી બેઠક વર્ષના અંતે યોજાઈ શકે છે, જે સંવાદને સંસ્થાગત સ્વરૂપ આપવાનો પ્રયાસ ગણાય છે.
જો આ પ્રવાહ યથાવત રહ્યો, તો ભારત અને ચીન વચ્ચેની આ નવી ચર્ચા ટકરાવથી સહકાર તરફનો નાનો પરંતુ મહત્વપૂર્ણ વળાંક સાબિત થઈ શકે છે.

ભારત અને ચીનના ધ્વજ પવનમાં લહેરાયા

મોલડો-ચુશુલ ખાતેની નવી બેઠક તણાવ ઘટાડવાના સંકેત આપે છે

October 29, 2025 | 14:37 IST