રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI)એ આજે તેની ત્રિમાસિક મોનેટરી પોલિસીની સમીક્ષામાં નીતિગત દરોમાં કોઈ ફેરફાર ન કરીને બજારની અપેક્ષા મુજબનો નિર્ણય લીધો છે. ફુગાવામાં રાહત અને વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતાઓ વચ્ચે કેન્દ્રીય બેંકે રેપો રેટને 5.5% પર યથાવત્ રાખ્યો છે અને પોલિસીનો વલણ 'તટસ્થ' (Neutral) જાળવી રાખ્યું છે.
મુખ્ય નીતિગત નિર્ણયો અને દરો આ સતત બીજી બેઠક છે, જેમાં RBIએ રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. આ વર્ષની શરૂઆતમાં વ્યાજ દરોમાં કુલ 100 બેસિસ પોઈન્ટનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો, જેનો પૂર્ણ પ્રભાવ જોવા માટે RBIએ રાહ જોવાનું નક્કી કર્યું છે.
રેપો રેટ: 5.5% (યથાવત્)
બેંક રેટ/MSF: 5.75% (યથાવત્)
SDF/LAF: 5.25% (યથાવત્)
RBIએ સ્પષ્ટ કર્યું કે તેનો ઉદ્દેશ ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા અને આર્થિક વૃદ્ધિને સંતુલિત કરવાનો છે. વ્યાજ દરોમાં અગાઉ કરાયેલા ઘટાડા અને તાજેતરના GST સુધારાઓની અસર અર્થતંત્ર પર કેટલી પડે છે, તેના આધારે ભવિષ્યમાં નિર્ણય લેવામાં આવશે.
GDP અને ફુગાવા (Inflation)નો બદલાયેલો અંદાજ
GDP ગ્રોથ ફોરકાસ્ટ: નાણાકીય વર્ષ 2026 માટે GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ 6.5% થી વધારીને 6.7% કરવામાં આવ્યો છે. મજબૂત સ્થાનિક માંગ, અનુકૂળ ચોમાસું અને સહાયક નીતિઓને આ વૃદ્ધિનો આધાર માનવામાં આવ્યો છે.
ફુગાવાનો અંદાજ: હેડલાઇન CPI ફુગાવાનો અંદાજ 3.1% થી ઘટાડીને 2.6% કરવામાં આવ્યો છે. ફૂડ પ્રાઈઝમાં તીવ્ર ઘટાડો અને આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ પર GST દરોમાં કરાયેલા ઘટાડાને કારણે ફુગાવો RBIની 2-6%ની મર્યાદામાં આવી ગયો છે.
નિર્ણય પાછળનું તર્ક અને બજાર પર અસર અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવેલી નવી ટેરિફ નીતિઓ અને દેશમાં થયેલા GST સુધારાઓની પૃષ્ઠભૂમિમાં આ નિર્ણય આવ્યો છે. નીચા ફુગાવા અને ધિરાણ દરોમાં ઘટાડાને કારણે કેટલાક અર્થશાસ્ત્રીઓ વધુ વ્યાજ ઘટાડવાની તરફેણમાં હતા, પરંતુ RBIએ સાવચેતી રાખી છે.
ખાસ કરીને, RBIએ તહેવારોની મોસમ પહેલાં ઉપભોક્તા માંગને વેગ આપવા અને દૈનિક વપરાશની વસ્તુઓ પર ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે GST સુધારાઓના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો છે. હવે બજારની નજર એ વાત પર છે કે બેંકો વ્યાજ દરોમાં કરાયેલા ઘટાડાનો લાભ સામાન્ય ગ્રાહકો સુધી કેટલી ઝડપથી અને અસરકારક રીતે પહોંચાડે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર ગતિશીલતા અને સરકારી નાણાકીય નીતિઓ પર પણ RBIની ભવિષ્યની કાર્યવાહીનો આધાર રહેશે.
 &nbsp;

RBIનો દરો અંગે મોટો નિર્ણય

GST સુધારા અને ફૂડ પ્રાઈઝમાં ઘટાડા વચ્ચે RBIએ દરો સ્થિર રાખીને બજારને સાવચેત સંકેત આપ્યો

October 1, 2025 | 16:42 IST