શારદીય નવરાત્રીના નવમા અને અંતિમ દિવસને મહાનવમી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે દેવી દુર્ગાના નવમા સ્વરૂપ મા સિદ્ધિદાત્રીને સમર્પિત છે. નામ મુજબ, 'સિદ્ધિ' એટલે અલૌકિક શક્તિઓ અથવા સિદ્ધિઓ અને 'દાત્રી' એટલે આપનારી. મા સિદ્ધિદાત્રીને તમામ પ્રકારની 8 સિદ્ધિઓ (અણિમા, મહિમા, ગરિમા, લઘિમા, પ્રાપ્તિ, પ્રાકામ્ય, ઈશિત્વ અને વશિત્વ) પ્રદાન કરનાર માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે, તેમની કૃપાથી જ ભગવાન શંકરે તમામ સિદ્ધિઓ પ્રાપ્ત કરી હતી અને તેમના આશીર્વાદથી જ ભગવાન શિવ અર્ધનારીશ્વર તરીકે પૂજાયા હતા. તે કમળ પર બિરાજમાન છે અને સિંહની સવારી કરે છે, તેમના 4 હાથમાં ગદા, ચક્ર, કમળ અને શંખ ધારણ કરેલા છે. મા સિદ્ધિદાત્રીની પૂજા કરવાથી ભક્તોને જ્ઞાન, બુદ્ધિ, સુખ-સમૃદ્ધિ અને અંતે મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.
<img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://ibp-benefits.s3.ap-south-1.amazonaws.com/prod/news/uploads/images/1759297919355_Plate%25201%25402x.png.png" alt="Plate 1@2x.png" width="500" height="342">
&nbsp;
મા સિદ્ધિદાત્રીની પૂજા વિધિ
નવરાત્રીના નવમા દિવસે સૂર્યોદય પહેલાં જાગીને સ્નાન કરીને સ્વચ્છ વસ્ત્રો ધારણ કરો. પૂજા સ્થળને ગંગાજળ છાંટીને પવિત્ર કરો. એક ચોકી પર મા સિદ્ધિદાત્રીની મૂર્તિ અથવા ચિત્ર સ્થાપિત કરો. હાથમાં જળ, અક્ષત અને પુષ્પ લઈને વ્રત અને પૂજનનો સંકલ્પ કરો. ત્યારબાદ શ્રી ગણેશ, વરુણ અને નવગ્રહોની પૂજા કરો. મા સિદ્ધિદાત્રીને જળથી સ્નાન કરાવીને રોલી, મૌલી, હળદર, કુમકુમ, અક્ષત, ફૂલો અને માળા અર્પણ કરો. દેવીને કમળનું ફૂલ અથવા અન્ય કોઈ સુગંધિત પુષ્પ અર્પણ કરવું અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે કન્યા પૂજન પણ કરવું જોઈએ, જેમાં નવ કન્યાઓ અને એક બાળકને દેવી સ્વરૂપ માનીને તેમના ચરણ ધોઈને પૂજા કરવામાં આવે છે અને ભોજન કરાવવામાં આવે છે. છેલ્લે, ધૂપ-દીપ પ્રગટાવીને માતાની આરતી કરો અને દુર્ગા ચાલીસા કે દુર્ગા સપ્તશતીનો પાઠ કરો. પૂજામાં થયેલી ભૂલો માટે મા સિદ્ધિદાત્રીની ક્ષમા માગો.
<img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://ibp-benefits.s3.ap-south-1.amazonaws.com/prod/news/uploads/images/1759297880776_Plate%25203%25402x.png.png" alt="Plate 3@2x.png" width="500" height="342">
મા સિદ્ધિદાત્રીનો મંત્ર
&ldquo;ઓમ દેવી સિદ્ધિદાત્ર્યૈ નમઃ&rdquo;
બીજ મંત્ર:
&ldquo;ઓમ ઐમ હ્રીમ ક્લીમ સિદ્ધિદાત્ર્યૈ નમઃ&rdquo;
સ્તુતિ મંત્ર:
&ldquo;સિદ્ધ ગન્ધર્વ યક્ષાધ્યૈર સુરૈર અમરૈર અપિ।
સેવ્યમાના સદા ભૂયાત્ સિદ્ધિદા સિદ્ધિદાત્રી ચ।।
આ મંત્રોનો ઓછામાં ઓછા 108 વખત જાપ કરવો જોઈએ.
<img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://ibp-benefits.s3.ap-south-1.amazonaws.com/prod/news/uploads/images/1759297902738_Plate%25202%25402x.png.png" alt="Plate 2@2x.png" width="500" height="342">
પ્રિય ભોગ: મા સિદ્ધિદાત્રીને હલવો, પુરી, કાળા ચણા (જે નવરાત્રીના અંતિમ દિવસે કન્યા પૂજનમાં પણ ખવડાવવામાં આવે છે), નારિયેળ અને મોસમી ફળો અર્પણ કરવા શુભ ગણાય છે. પંચામૃત અને પાણીની ચેસ્ટનટ ખીર પણ ચઢાવી શકાય છે.&nbsp;
શુભ રંગ: નવરાત્રીના નવમા દિવસનો શુભ રંગ જાંબલી &nbsp;અથવા મોર પીંછ માનવામાં આવે છે, જે શાંતિ, સમૃદ્ધિ અને મહત્વાકાંક્ષાનું પ્રતીક છે. આ રંગના વસ્ત્રો પહેરવાથી મા સિદ્ધિદાત્રી પ્રસન્ન થાય છે.
કન્યા પૂજનનું મહત્વ
મહાનવમીના દિવસે કન્યા પૂજન કરવાનું વિશેષ મહિમા છે. આ દિવસે 9 કન્યાઓને દેવી દુર્ગાના 9 સ્વરૂપોનું પ્રતીક માનીને તેમનું પૂજન કરવામાં આવે છે. તેમને આદરપૂર્વક બેસાડીને તેમના પગ ધોવા, તિલક કરવું અને ચણા-હલવો-પુરીનો ભોગ ધરાવીને ભોજન કરાવવું જોઈએ. કન્યાઓને દક્ષિણા અને ઉપહાર આપીને તેમના આશીર્વાદ લેવાથી મા સિદ્ધિદાત્રીની કૃપા સહેલાઈથી પ્રાપ્ત થાય છે અને નવરાત્રીના વ્રતનું પૂર્ણ ફળ મળે છે.

માતા સિદ્ધિદાત્રી

મા સિદ્ધિદાત્રીની આરાધના કરીને તમામ સિદ્ધિઓ, સુખ-સમૃદ્ધિ અન અને મોક્ષ મેળવો

October 1, 2025 | 16:52 IST