પિતૃ પક્ષ 7 સપ્ટેમ્બર, 2025થી શરૂ થઈ ચૂક્યો છે અને તે 21 સપ્ટેમ્બરના સર્વપિતૃ અમાસ સુધી ચાલશે. હિંદુ ધર્મમાં આ 15 દિવસનું વિશેષ મહત્વ છે, જેમાં પૂર્વજોની આત્માની શાંતિ અને મોક્ષ માટે ધાર્મિક વિધિઓ અને અનુષ્ઠાન કરવામાં આવે છે. પિતૃ પક્ષ દરમિયાન કરવામાં આવેલું તર્પણ અને મહાદાન પૂર્વજોને સંતુષ્ટ કરે છે, જેનાથી ઘરમાં સુખ-શાંતિ અને સમૃદ્ધિનું વાતાવરણ જળવાઈ રહે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, જે વ્યક્તિ શ્રદ્ધાપૂર્વક આ મહાદાન કરે છે, તેના જીવનમાંથી અવરોધો અને દુઃખ દૂર થાય છે. આ દાનનું વિશેષ મહત્વ એટલા માટે છે કે, તેનાથી માત્ર પિતૃઓ જ નહિ, પણ દેવતાઓ પણ પ્રસન્ન થાય છે.
દાન પિતૃઓ સૂક્ષ્મ સ્વરૂપે ગ્રહણ કરે
પિતૃ પક્ષમાં દાનની પરંપરા પૂર્વજોને યાદ કરીને કરવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે, આ દાન પિતૃઓ સૂક્ષ્મ સ્વરૂપે ગ્રહણ કરે છે. આ દાન કોઈ જરૂરિયાતમંદ અથવા ગરીબ વ્યક્તિને કરવું સૌથી શુભ માનવામાં આવે છે. શાસ્ત્રોમાં પિતૃ પક્ષ દરમિયાન 7 વસ્તુઓના દાનને મહાદાન કહેવામાં આવ્યું છે.
1. ગૌદાન:&nbsp;ગાયનું દાન કરવાથી વ્યક્તિને મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. આ દાન પ્રત્યક્ષ રીતે અથવા સંકલ્પ દ્વારા પણ કરી શકાય છે.
2. ભૂમિદાન: જમીનનું દાન કરવાથી આર્થિક સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. જો જમીનનું દાન શક્ય ન હોય તો માટીનું દાન કરવું પણ શુભ માનવામાં આવે છે.
3. &nbsp;સ્વર્ણદાન: સોનાનું દાન કરવાથી ગ્રહ અને નક્ષત્રોના અવરોધો દૂર થાય છે અને દેવું પણ ઉતરી જાય છે. સોનાના અભાવમાં દક્ષિણા પણ આપી શકાય છે.
4. ઘૃતદાન: પિતૃ પક્ષમાં ઘીના પાત્ર સહિત દાન કરવાથી પારિવારિક સંબંધો સુધરે છે અને જીવનમાં સુખ આવે છે.
5. વસ્ત્રદાન: ફાટેલાં કે જૂના ન હોય તેવા વસ્ત્રોનું દાન કરવાથી રોગ અને બીમારીઓથી મુક્તિ મળે છે.
6. રજતદાન: ચાંદીનું દાન કરવાથી પરિવાર અને વંશ મજબૂત બને છે. ચાંદીના અભાવમાં અન્ય સફેદ ધાતુનું પણ દાન કરી શકાય છે.
7. લવણદાન: મીઠાનું દાન કર્યા વિના પિતૃ પક્ષનું દાન અધૂરું માનવામાં આવે છે. મીઠાનું દાન કરવાથી પ્રેત અવરોધો પણ દૂર થાય છે.
આ મહાદાનને સાધારણ દાન કરતાં અનેકગણું વધુ ફળદાયી માનવામાં આવે છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ પોતાના પૂર્વજોના નામે આ મહાદાન કરે છે, ત્યારે પિતૃઓ સંતુષ્ટ થાય છે અને તેમના આશીર્વાદ હંમેશા પરિવાર પર બની રહે છે. આ મહાદાનથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિનો વાસ થાય છે અને આવનારી પેઢીઓ પણ સુરક્ષિત રહે છે.

પિતૃ પક્ષમાં મહાદાન કરવાથી પૂર્વજોના આશીર્વાદ મળે છે અને જીવનના દુઃખો દૂર થાય છે

September 12, 2025 | 21:29 IST