&nbsp;
ગરબાનો ઉદ્ભવ કેવી રીતે થયો અને આખી કહાની
 ગરબાનો ઉદ્ભવ
 ગરબા એ ગુજરાતનું લોકપ્રિય લોકનૃત્ય છે, જે નવરાત્રી દરમિયાન માતા દુર્ગાની આરાધના માટે રમાય છે. આ નૃત્યનું નામ સંસ્કૃત શબ્દ &ldquo;ગર્ભદીપ&rdquo; પરથી આવ્યું છે, જેનો અર્થ થાય છે &ldquo;ગર્ભમાં દીવો&rdquo;. આ શબ્દ એક ખાસ પ્રકારના માટીના ઘડાને દર્શાવે છે, જેને ગરબો કહેવાય છે. આ ઘડામાં દીવો પ્રગટાવીને દેવીની આરાધના કરવામાં આવે છે, અને તેની આસપાસ લોકો ગોળ ગોળ ફરીને નૃત્ય કરે છે. ગરબાનો ઇતિહાસ ખૂબ જ પ્રાચીન છે અને તે ગુજરાત, રાજસ્થાન અને માળવા પ્રદેશમાં લોકપ્રિય છે, પરંતુ તેનું મૂળ ગુજરાતમાં જ છે.
 ગરબાનો ઐતિહાસિક પરિપ્રેક્ષ્ય
 &nbsp;ગરબા એ લાસ્ય શૈલીનું નૃત્ય છે, જે પાર્વતી માતાએ બાણાસુરની પુત્રી ઉષાને શીખવ્યું હતું. ઉષા, શ્રીકૃષ્ણના પૌત્ર અનિરુદ્ધ સાથે લગ્ન કરીને દ્વારકા આવી, અને ત્યાંથી આ નૃત્ય ગુજરાતમાં ફેલાયું. એક લોકવાયકા એવી પણ છે કે અર્જુને ગુપ્તવાસ દરમિયાન વિરાટ રાજાની પુત્રી ઉત્તરાને લાસ્ય શૈલી શીખવી, અને ઉત્તરા અભિમન્યુ સાથે દ્વારકા આવી, જેનાથી ગરબાનો પ્રચાર થયો. &lsquo;સંગીત રત્નાકર&rsquo; ગ્રંથમાં આનો ઉલ્લેખ મળે છે.નવમી-દસમી સદીમાં જામનગરના કવિ શ્રીકંઠે લખ્યું હતું, &ldquo;લાસ્યોત્તમા ગુર્જરી,&rdquo; એટલે કે લાસ્ય શૈલીમાં ગુજરાતનું નૃત્ય શ્રેષ્ઠ છે. ગરબા એ તાલ રાસક અને લત્તા રાસકનું સંયોજન છે, જેમાં તાળી, ચૂંટકી, ખંજરી, દાંડી, અને મંજીરા જેવાં વાદ્યોનો ઉપયોગ થાય છે. સ્ત્રીઓ બે કે ચારના જૂથમાં ફરે છે અને દેવીનાં ગીતો કે રાધા-કૃષ્ણની લીલાઓનાં ગીતો ગાય છે
 ગરબાનું આધુનિક સ્વરૂપ
 આજે ગરબા આધુનિક કોરિયોગ્રાફી સાથે દેશભરમાં લોકપ્રિય બન્યું છે. યુનેસ્કોએ 6 ડિસેમ્બર 2023ના રોજ ગરબાને માનવતાના અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસાની યાદીમાં સામેલ કર્યો, જે ભારતનું 15મું ICH (Intangible Cultural Heritage) તત્વ બન્યું. આ સન્માન ગરબાની એકતા અને સમાવેશકતાની ભૂમિકાને રેખાંકિત કરે છે.
 હેરિટેજ ગરબા 2025: આખી કહાની
 હેરિટેજ ગરબા એ ગુજરાતના પરંપરાગત ગરબાને આધુનિક અને સર્વસમાવેશક રૂપે ઉજવવાનો પ્રયાસ છે, જે વડોદરા અને અમદાવાદમાં ખૂબ લોકપ્રિય છે. આ ઇવેન્ટ્સ સાંસ્કૃતિક વારસાને જાળવવા ઉપરાંત સામાજિક કાર્યો માટે ભંડોળ એકત્ર કરવાનો હેતુ ધરાવે છે.
 લક્ષ્મી વિલાસ પેલેસ હેરિટેજ ગરબા, વડોદરા
 લક્ષ્મી વિલાસ પેલેસ (LVP) હેરિટેજ ગરબા 2025 વડોદરાના ગાયકવાડ રાજવંશની વિરાસતને ઉજવે છે. આ ઇવેન્ટ 22 સપ્ટેમ્બરથી 2 ઓક્ટોબર 2025 દરમિયાન લક્ષ્મી વિલાસ પેલેસ ગરબા ગ્રાઉન્ડ ખાતે યોજાશે. શ્રી મહારાણી ચિમનાબાઈ સ્ત્રી ઉદ્યોગાલય (1914માં સ્થપાયેલું) અને મહારાજા ફતેસિંહ મ્યુઝિયમ દ્વારા આયોજિત આ ગરબો ચાર થાંભલાઓ&mdash;કારણ, રસોઈ, હસ્તકલા, અને સંસ્કૃતિ&mdash;પર આધારિત છે.
ઉદ્દેશ: મહિલા સશક્તિકરણ, કલાકારોનું સમર્થન, અને સમાવેશકતાને પ્રોત્સાહન. આ ઇવેન્ટમાંથી મળેલું ભંડોળ મ્યુઝિયમની જાળવણી, મહિલાઓ માટે કૌશલ્ય વિકાસ, અને LGBTQIA+ તેમજ વંચિત સમુદાયો માટેના કાર્યક્રમોમાં વપરાય છે.ૉ
 વિશેષતાઓ:&nbsp;
 જાણીતા ગાયકો જેમ કે સચિન અને આશિતા લિમાયે.
 VVIP સીટિંગ, ફૂડ વાઉચર્સ, અને ખાસ પાર્કિંગ.
 ટિકિટની કિંમત: રેગ્યુલર વ્યૂઅર પાસ ₹240, ફિમેલ સીઝન પ્લેયર પાસ ₹2,100, મેલ સીઝન પાસ ₹5,500 (2025ના અંદાજે). બુકિંગ: www.lvpheritagegarba.org અને BookMyShow.
 વિવાદ: 2025ના ટિકિટ ભાવમાં વધારો (ફિમેલ પાસ ₹1,300થી ₹2,100, મેલ પાસ ₹4,000થી ₹5,500)ને લઈને સોશિયલ મીડિયા પર ટીકા થઈ છે, જેમાં ગરબાના વ્યાપારીકરણનો આરોપ લાગ્યો છે.
અમદાવાદમાં હેરિટેજ ગરબા
 અમદાવાદમાં, કર્મ ગ્રૂપ દ્વારા સિંધુ ભવન રોડ પર મેરિમેન્ટ પાર્ટી પ્લોટ ખાતે હેરિટેજ ગરબા 2025નું આયોજન થશે, જે 22 સપ્ટેમ્બરથી 1 ઓક્ટોબર સુધી ચાલશે.
વિશેષતાઓ:
 દરેક દિવસે અલગ-અલગ ગાયકો: કૌશલ પીઠડિયા, હર્ષ શાહ, બલરાજ શાસ્ત્રી, મીહિર ગઢવી, રાગ મહેતા, બ્રિજરાજ ગઢવી, મિહિર જાની, નયના શર્મા, અને સંકેત ખાંડેકર. ટિકિટની કિંમત: ₹599 પ્રતિ વ્યક્તિ. વિશેષ: થીમ આધારિત સજાવટ, રીલ્સ ઝોન, 10 ફૂડ સ્ટોલ, બમ્પર ગિફ્ટ્સ, અને લકી ડ્રો. બુકિંગ: ઓનલાઈન (લિંક ટૂંક સમયમાં શેર થશે).
 આકર્ષણો: ગુજરાતી અને બોલિવૂડ સેલિબ્રિટીઓની હાજરી, ભીડ નિયંત્રણ માટે મર્યાદિત પ્રવેશ, અને સુરક્ષા વ્યવસ્થા.
અમદાવાદના હેરિટેજ ગરબાનો ઐતિહાસિક સંદર્ભ
 અમદાવાદમાં ગરબાની પરંપરા 150 વર્ષથી વધુ જૂની છે, ખાસ કરીને દરિયાપુરની વાડીગામની પોળમાં, જ્યાં પરંપરાગત ગરબા યોજાય છે. આ હેરિટેજ ગરબા શહેરની સાંસ્કૃતિક ઓળખનો ભાગ છે અને આધુનિક સમયમાં પણ લોકોનું આકર્ષણ બની રહે છે. ગરબા એ ગુજરાતની સાંસ્કૃતિક ઓળખ અને એકતાનું પ્રતીક છે, જેનો ઉદ્ભવ પ્રાચીન લાસ્ય શૈલી અને દેવી આરાધનામાં રહેલો છે. હેરિટેજ ગરબા 2025, વડોદરા અને અમદાવાદમાં, આ પરંપરાને આધુનિક રૂપે ઉજવે છે, જેમાં સંસ્કૃતિ, સામાજિક કાર્યો, અને આનંદનો સમન્વય થાય છે. યુનેસ્કોના સન્માનથી ગરબાની વૈશ્વિક ઓળખ મજબૂત થઈ છે, પરંતુ વડોદરામાં ટિકિટ ભાવની ટીકા ગરબાના વ્યાપારીકરણ પર પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. આ નવરાત્રી, ખેલૈયાઓ માટે ગરબાના રંગમાં રંગાવાનો અને સામાજિક ઉદ્દેશોમાં યોગદાન આપવાનો શ્રેષ્ઠ અવસર છે.

હેરિટેજ ગરબા 2025: સંસ્કૃતિ, સામાજિક ઉદ્દેશ અને ટિકિટ વિવાદ

September 7, 2025 | 22:23 IST