જાપાનના ઇતિહાસમાં પ્રથમ વખત પર્યાવરણના મુદ્દે કેન્દ્ર સરકાર સામે કાનૂની મોરચો મંડાયો છે. ક્લાઈમેટ ચેન્જ સામે લડવામાં સરકારની "ઘોર નિષ્ક્રિયતા"ને કારણે બંધારણીય અધિકારોનું ઉલ્લંઘન થતું હોવાનું જણાવી સેંકડો નાગરિકોએ ગુરુવારે કોર્ટના દરવાજા ખખડાવ્યા છે. આ અનોખા મુકદ્દમામાં અંદાજે 450 જેટલા અરજદારોએ સરકાર પાસે વળતરની માંગણી કરી છે.
ભયાનક ગરમી અને આર્થિક નુકસાન અરજદારોનો આક્ષેપ છે કે જાપાનમાં વધી રહેલી અસહ્ય ગરમીને કારણે સામાન્ય લોકોના સ્વાસ્થ્ય અને રોજીરોટી પર ગંભીર સંકટ ઊભું થયું છે. આ કેસના એક અરજદાર અને કન્સ્ટ્રક્શન કામદાર કીચી અકિયામાએ જણાવ્યું કે, રેકોર્ડબ્રેક ગરમીને કારણે ખુલ્લામાં કામ કરવું અશક્ય બન્યું છે. 
કામ કરવાની ક્ષમતા ઘટતા વ્યવસાયમાં મોટું નુકસાન થઈ રહ્યું છે, એટલું જ નહીં ગરમીના કારણે અનેક કામદારોના મોત પણ નીપજ્યા છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, 1898 પછી જાપાન આ વર્ષે સૌથી ગરમ ઉનાળાનો સામનો કરી રહ્યું છે.
માત્ર આર્થિક નહીં, બંધારણીય લડાઈ રસપ્રદ વાત એ છે કે, અરજદારોએ માત્ર પ્રતીકાત્મક રૂપે વ્યક્તિદીઠ 1,000 યેન (અંદાજે 6.5 ડોલર)ના વળતરની માંગ કરી છે. મુખ્ય વકીલ અકિહિરો શિમાના જણાવ્યા મુજબ, આ લડાઈ પૈસા માટે નહીં પણ સરકારની જવાબદારી નક્કી કરવા માટે છે. 
અરજદારોનું કહેવું છે કે સરકારની નબળી નીતિઓને કારણે નાગરિકોના "શાંતિપૂર્ણ જીવન" અને "સ્થિર પર્યાવરણ" ના અધિકારનો ભંગ થઈ રહ્યો છે. આ મુકદ્દમો પેરિસ કરારના લક્ષ્યાંકો અને યુએનના રિપોર્ટ મુજબ જાપાનના ઉત્સર્જન ઘટાડવાના લક્ષ્યાંકોને અપૂરતા ગણાવે છે.
એશિયામાં ક્લાઈમેટ એક્ટિવિઝમનો નવો ટ્રેન્ડ જાપાન પહેલા દક્ષિણ કોરિયામાં યુવા પર્યાવરણ કાર્યકર્તાઓએ સરકાર સામે આવો જ કેસ જીતીને એશિયામાં દાખલો બેસાડ્યો હતો. જર્મનીમાં પણ વર્ષ 2021માં કોર્ટે સરકારના પર્યાવરણીય લક્ષ્યાંકોને અપૂરતા ગણી ગેરબંધારણીય ઠેરવ્યા હતા. જોકે જાપાનમાં આ કેસ જીતવાની શક્યતા ઓછી હોવાનું નિષ્ણાતો માને છે, પરંતુ જનજાગૃતિ અને સરકાર પર દબાણ લાવવાની દિશામાં આ એક ખૂબ જ મહત્વનું પગલું સાબિત થઈ શકે છે.

જાપાનમાં આબોહવા નિષ્ક્રિયતા બદલ સરકાર સામે દાવો

ગરમીના  કહેર સામે સરકારની ચૂપકીદી જોતા જાપાનના 450 નાગરિકો કોર્ટના શરણે..

December 18, 2025 | 19:35 IST