'હર ઘર તિરંગા&rsquo; અભિયાન દેશભરમાં આઝાદીના અમૃત મહોત્સવની ઉજવણીને વધુ ખાસ બનાવી રહ્યું છે. જ્યારે આખો દેશ પોતાના ઘર પર ગર્વથી તિરંગો લહેરાવી રહ્યો છે, ત્યારે આપણને યાદ આવે છે એ મહાન નારીનું નામ, જેમણે વિદેશની ધરતી પર પહેલીવાર ભારતનો ધ્વજ લહેરાવીને દુનિયાને આપણી આઝાદીની લડતનો પરિચય કરાવ્યો હતો. આ નારી એટલે મેડમ ભીખાઈજી કામા.
આપણામાંથી ઘણાને આ પ્રશ્ન થયો હશે કે આ મહાન ક્રાંતિકારીના વંશજો આજે ક્યાં હશે? મેડમ કામાને કોઈ સંતાન નહોતા, પણ તેમના શ્વસુર પક્ષના વંશજોની એક અનોખી કહાની ગુજરાતના વડોદરા જિલ્લા સાથે જોડાયેલી છે.
મેડમ ભીખાઈજી કામાના પતિ રુસ્તમજી કામા મૂળ ભરૂચના હતા. આ કામા પરિવારના એક સભ્ય દોરાબજી અરદેશજી કામા હતા. મહારાજા સયાજીરાવ ગાયકવાડે દોરાબજી કામાને ડભોઈ તાલુકાના બાણેજ ગામમાં 450 વીઘા જમીન આપીને સ્થાયી થવા આમંત્રણ આપ્યું. આ જમીન પર ખેતી કરીને તેઓએ પોતાનું જીવન શરૂ કર્યું. તેમની સ્પષ્ટવક્તા અને નેતૃત્વની ક્ષમતાને કારણે તેઓ 20 વર્ષ સુધી બાણેજ ગામના સરપંચ પણ રહ્યા. દોરાબજી કામાએ ગામમાં શાળા બનાવવા માટે પોતાની જમીન પણ દાન કરી હતી.
આજે, દોરાબજી અરદેશજી કામાના વંશજો, મનેશભાઈ અને તેમના પુત્ર હોમીભાઈ, આ જ બાણેજ ગામમાં રહે છે. પેઢી દર પેઢી, આ પરિવાર પોતાની પારસી ઓળખ અને સંસ્કારોને જાળવી રાખીને જીવી રહ્યો છે. જોકે સમયના વહેણ અને જમીન સંબંધિત કાયદાઓને કારણે તેમની પાસેની જમીન ઘણી ઓછી થઈ ગઈ છે. આજે તેમની પાસે 52 વીઘા જમીન છે, જેને તેઓ ખેતી માટે ભાડે આપીને પોતાનું જીવન ગુજરાન ચલાવે છે.
આ એક એવી કહાની છે જે આઝાદીની લડત અને મહાન વ્યક્તિઓના વારસાને એક સામાન્ય ગામડાના જીવન સાથે જોડે છે. આ પરિવાર મેડમ કામાના શ્વસુર પરિવારના વંશજ તરીકે પોતાના મૂળને ગર્વથી જાળવી રાખ્યો છે. મેડમ ભીખાઈજી કામાએ જે તિરંગાનો પાયો નાખ્યો હતો, તેના રંગો આજે પણ તેમના વંશજોના જીવનમાં દેશભક્તિ અને ગૌરવની ભાવના જગાડી રહ્યા છે.

આ છે મેડમ કામાના વંશજ

ભારતનો પ્રથમ રાષ્ટ્રધ્વજ બનાવનાર મેડમ કામાના પરિવારના વંશજો રહે છે ડભોઇના બાણેજમાં

August 7, 2025 | 19:26 IST