ગુજરાતના વિકાસ મોડેલમાં એક નવો અધ્યાય શરૂ થઈ રહ્યો છે. ગુજરાત વહીવટી સુધારણા પંચ (GARC) દ્વારા મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલને સોંપાયેલા ચોથા અહેવાલમાં રાજ્યના આયોજન માળખામાં ક્રાંતિકારી પરિવર્તન લાવવાની ભલામણો કરવામાં આવી છે. આ ભલામણોનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિકેન્દ્રિત આયોજનને મજબૂત બનાવવાનો અને નાગરિકોને વિકાસ પ્રક્રિયામાં સીધા ભાગીદાર બનાવવાનો છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના વિકસિત ભારત @2047ના સંકલ્પને સાકાર કરવા માટે વિકેન્દ્રિત આયોજનને વધુ લોકતાંત્રિક, પ્રતિનિધિત્વ આધારિત અને જનકેન્દ્રિત બનાવવાની આ ભલામણો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે.
GARCના ચોથા અહેવાલની મુખ્ય ભલામણો
જિલ્લા આયોજન બજેટમાં વધારો:&nbsp;GARC દ્વારા આગામી 5 વર્ષમાં જિલ્લા આયોજન માટેનું બજેટ 7થી 8 ગણું વધારવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે, જે વાર્ષિક રૂપિયા 10,000 કરોડ જેટલું થઈ શકે છે. આનાથી વધુ રસ્તાઓ, શાળાઓ અને આરોગ્ય સુવિધાઓનું નિર્માણ થશે અને સ્થાનિક સ્તરે રોજગારની તકો વધશે.
જિલ્લા આયોજન સમિતિમાં ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓની બહુમતી: અત્યારસુધી અસ્તિત્વમાં રહેલા જિલ્લા આયોજન મંડળને બદલે, હવે બંધારણ મુજબની જિલ્લા આયોજન સમિતિનું ગઠન કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે, જેમાં ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓને પ્રાધાન્ય મળશે. આનાથી જિલ્લા સ્તરે યોજનાઓ નક્કી કરવાનો અધિકાર જનતાના પ્રતિનિધિઓના હાથમાં આવશે. પ્રભારી મંત્રી સમિતિના અધ્યક્ષ રહેશે.
આયોજન માટે ફિક્સ કેલેન્ડર: આ અહેવાલમાં એક નિશ્ચિત આયોજન કેલેન્ડરની ભલામણ કરવામાં આવી છે, જેથી જૂન-જુલાઈથી શરૂ થતી યોજના પ્રક્રિયા આવતા વર્ષના એપ્રિલ સુધીમાં પૂરી થઈ શકે. આનાથી કામો સમયસર પૂરા થશે અને નાણાંનો શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ થશે.
તાલુકા સ્તરે એકીકૃત સમિતિ: હાલમાં તાલુકા કક્ષાએ અનેક સમિતિઓ કાર્યરત છે. હવે આ ભલામણ મુજબ એકીકૃત તાલુકા આયોજન સમિતિની રચના કરવામાં આવશે, જેનાથી કામોની મંજૂરીમાં થતો વિલંબ ઘટશે અને નાગરિકોને સીધો લાભ મળશે.
વિલેજ ડેવલોપમેન્ટ પ્લાન: આ અહેવાલ મુજબ દરેક ગામ પોતાનો વિલેજ ડેવલપમેન્ટ પ્લાન તૈયાર કરશે અને ગ્રામસભા દ્વારા તેને મંજૂર કરવામાં આવશે. તાલુકા અને જિલ્લા કક્ષાએ મંજૂર થતા તમામ કામોની પસંદગી આ પ્લાનમાંથી જ કરવાની રહેશે. આનાથી ગ્રામજનો પોતે જ તેમના વિસ્તારના વિકાસ માટેના કામો નક્કી કરી શકશે, અને ગાંધીજીના સ્વરાજ્યનું સ્વપ્ન સાકાર થશે. આ વિકેન્દ્રિત આયોજનનું શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ છે.
આ ઉપરાંત, GARC દ્વારા ટેકનોલોજી આધારિત ટ્રેકિંગ સિસ્ટમ, વિકાસશીલ તાલુકાના માપદંડોની પુનઃનિર્ધારણા અને પરફોર્મન્સ આધારિત જવાબદારી જેવી અન્ય ભલામણો પણ કરવામાં આવી છે, જે રાજ્યના વહીવટને વધુ અસરકારક અને જવાબદાર બનાવશે. આ તમામ ભલામણો GARCની વેબસાઈટ પર ઉપલબ્ધ છે.

ગુજરાત વહીવટી સુધારણા પંચ

ગુજરાતના આયોજનમાં ક્રાંતિકારી બદલાવ, GARCનો ચોથો અહેવાલ, ગામડા બનશે વિકાસના કેન્દ્રમાં

August 21, 2025 | 22:56 IST