<p dir="auto">દરેક મોબાઈલ નંબર 10 અંકનો હોય છે, પણ શા માટે? આ સવાલ દરેકના મનમાં ઉઠે છે. ભારતમાં ફોન નંબરની 10 અંકની સિસ્ટમ ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (TRAI)ના નેશનલ નંબરિંગ પ્લાન (NNP) દ્વારા નક્કી થયેલી છે. 2003 સુધી ભારતમાં 9 અંકના નંબર હતા, પરંતુ વધતી વસ્તી અને મોબાઈલ યુઝર્સની સંખ્યાને પહોંચી વળવા 10 અંકની સિસ્ટમ લાગુ કરાઈ. આનાથી 1 અબજથી વધુ નંબરોનું સર્જન શક્ય બન્યું. શું ભવિષ્યમાં 11 કે 12 અંકના નંબર આવશે? ચાલો, આ રહસ્ય સમજીએ.</p>
<h4 dir="auto">10 અંકનું રહસ્ય: NNP અને વસ્તીનું ગણિત</h4>
<p dir="auto">ભારતની 1.4 અબજ વસ્તી અને કરોડો મોબાઈલ યુઝર્સને અનુરૂપ નંબરોની જરૂર હતી. TRAIએ 2003માં 10 અંકની સિસ્ટમ લાગુ કરી, જેમાં 0-9ના અંકોના કોમ્બિનેશનથી 10 અબજ (1000 કરોડ) નંબરો બનાવી શકાય. ઉદાહરણ: 1 અંકથી 10 નંબર (0-9), 2 અંકથી 100 (00-99), અને 10 અંકથી 10 અબજ નંબર શક્ય. આથી દરેક વ્યક્તિને યુનિક નંબર આપવાનું સરળ બન્યું. નંબર ઓછો હોય તો કોલ ન લાગે, વધુ હોય તો અમાન્ય થાય, કારણ કે સિસ્ટમ 10 અંક માટે ડિઝાઈન થયેલી છે.</p>
<h4 dir="auto">વસ્તી અને ટેકનોલોજીનો ખેલ: કેમ 10 અંક જરૂરી?</h4>
<p dir="auto">ભારતમાં 1.2 અબજથી વધુ સિમ કાર્ડ છે, અને દરેક નવા ફોન માટે નવો નંબર જોઈએ. 9 અંકથી માત્ર 10 કરોડ નંબર બનતા, જે 2003માં અપૂરતા પડ્યા. 10 અંકથી અબજો નંબર બનાવી શકાય, જે ભવિષ્યની જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે. ટેલિકોમ ઓપરેટર્સ (જેમ કે Jio, Airtel) ને નંબરોની શ્રેણી (જેમ કે 98, 70) આપવામાં આવે છે, જે યુનિક નંબરોનું વિતરણ સરળ બનાવે છે.</p>
<h4 dir="auto">ઓછા અંકોવાળા દેશો: વસ્તીનો ખેલ</h4>
<p dir="auto">દેશોની વસ્તીના આધારે નંબરના અંકો નક્કી થાય છે. ઉદાહરણ:</p>
<ul dir="auto">
<li><strong>આઇસલેન્ડ</strong>: 4 લાખ વસ્તી, 7 અંકના નંબર.</li>
<li><strong>હોંગકોંગ, સિંગાપોર, મકાઉ</strong>: 8 અંક.</li>
<li><strong>નિકારાગુઆ, સ્લોવેનિયા</strong>: 8 અંક. ભારતની વિશાળ વસ્તીને કારણે 10 અંક જરૂરી બન્યા. નાના દેશોમાં ઓછા અંકો પૂરતા હોય છે.</li>
</ul>
<h4 dir="auto">શું 11 અંકના નંબર આવશે?</h4>
<p dir="auto">જો ભારતની વસ્તી 10 અબજ નંબરોની મર્યાદા ઓળંગે, તો TRAI 11 કે 12 અંકની સિસ્ટમ લાગુ કરી શકે. આનાથી ટ્રિલિયન (10^12) નવા નંબર બનશે. ટેકનોલોજી (5G, IoT)ના વિસ્તરણથી મશીનો માટે પણ નંબર જોઈશે, જે ભવિષ્યમાં આ નિર્ણયને વેગ આપી શકે.</p>
<h4 dir="auto">&nbsp;#MobileNumberMystery</h4>
<p dir="auto">X પર <a href="#MobileNumberMystery" target="_blank" rel="noopener">#MobileNumberMystery</a> ટ્રેન્ડ. યુઝર્સ: "10 અંકનું રહસ્ય ખુલ્યું! TRAIનું ગણિત ગજબ!" એક પોસ્ટ (5k+ લાઇક્સ): "11 અંક ક્યારે? ભવિષ્યની તૈયારી કરો!"</p>
<p dir="auto"><strong>આ ગણિત ભારતની ટેલિકોમ સિસ્ટમની કાર્યક્ષમતા દર્શાવે છે. વધુ અપડેટ્સ માટે જોડાયેલા રહો!</strong></p>

10 અંકનું રહસ્ય: NNP અને વસ્તીનું ગણિત

TRAIનો નેશનલ નંબરિંગ પ્લાન અને વસ્તીનું ગણિત, શું ભવિષ્યમાં 11 અંક થશે?

October 9, 2025 | 24:07 IST