ભારતીય રેલવે અને IRCTC દ્વારા ટિકિટ બુકિંગ પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા વધારવા અને દલાલો-એજન્ટોના ગેરઉપયોગને રોકવા માટે મહત્વના નવા નિયમો 1 ઓક્ટોબર, 2025થી લાગુ થશે. આ નવા નિયમોમાં ટ્રેન રિઝર્વેશન માટે મુસાફરોનો મોબાઈલ નંબર ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યો છે, જ્યારે ઓનલાઈન જનરલ રિઝર્વ્ડ ટિકિટ બુકિંગના પ્રથમ 15 મિનિટમાં આધાર આધારિત ઓથેન્ટિકેશન વિના બુકિંગ શક્ય નહીં રહે. આધાર સાથે રજિસ્ટર્ડ IRCTC યુઝર્સ જ આ સમયગાળામાં ટિકિટ બુક કરી શકશે. આ નિયમોનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સામાન્ય મુસાફરોને વધુ તકો આપીને ટિકિટ વ્યવસ્થાને વધુ ন্যાયી બનાવવાનો છે.
<h4 dir="auto">નવા નિયમોની વિગતો: કોણ ક્યારે અને કેવી રીતે અસર પડશે?</h4>
ભારતીય રેલવેના મંત્રાલય અને IRCTCના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ ફેરફારો ટિકિટ વ્યવસ્થામાં બોટ્સ, અનધિકૃત એજન્ટો અને દલાલોના દુરુપયોગને અટકાવવા માટે લેવામાં આવ્યા છે. જુલાઈ 2025માં તત્કાલ ટિકિટ માટે આધાર ફરજિયાત કરવામાં આવ્યા પછી, હવે જનરલ રિઝર્વ્ડ ટિકિટ પર પણ આ નિયમ લાગુ થઈ રહ્યો છે.
<ul dir="auto">
<li>મોબાઈલ નંબર ફરજિયાત: ટ્રેન રિઝર્વેશન ફોર્મ ભરતી વખતે મુસાફરોનો મોબાઈલ નંબર આપવો જરૂરી રહેશે. આ નંબર IRCTC સિસ્ટમમાં નોંધાશે અને રિઝર્વેશન કાઉન્ટર પરના ક્લાર્કોને પણ તે દાખલ કરવાની સૂચના આપવામાં આવી છે. આથી મુસાફરોને SMS દ્વારા સીટની વર્તમાન સ્થિતિ (ચાર્ટ તૈયાર થતા પહેલાં અને પછી), ટ્રેનના સમયમાં ફેરફાર અથવા અન્ય મહત્વની માહિતી મળશે. આ સુવિધા મુસાફરોને વધુ સુરક્ષિત અને અપડેટેડ રાખશે.</li>
<li>ઓનલાઈન આધાર ઓથેન્ટિકેશન: 1 ઓક્ટોબરથી IRCTC વેબસાઈટ અથવા એપ પર જનરલ રિઝર્વ્ડ ટિકિટના બુકિંગ વિન્ડો ખુલ્યા પછીના પ્રથમ 15 મિનિટમાં માત્ર આધાર-લિંક્ડ એકાઉન્ટવાળા યુઝર્સ જ બુકિંગ કરી શકશે. આધાર વિના બુકિંગ નહીં થાય, જેથી દલાલો બોટ્સનો ઉપયોગ કરીને ટિકિટો માળખી ન શકે. અધિકૃત એજન્ટો પણ પ્રથમ 10 મિનિટમાં બુકિંગ નહીં કરી શકે. આ નિયમ PRS કાઉન્ટર્સ પરના બુકિંગ પર લાગુ નથી.</li>
<li>જનરલ (બિન-રિઝર્વ્ડ) ટિકિટમાં કોઈ ફેરફાર નહીં: રાહતની વાત એ છે કે જનરલ ક્લાસના અનરિઝર્વ્ડ ટિકિટ બુકિંગ માટે કોઈ નવા નિયમો લાગુ થતા નથી. મુસાફરો પહેલા જેવી જ રીતે કાઉન્ટર પરથી ટિકિટ લઈ શકશે.</li>
</ul>
<h4 dir="auto">આધાર કેવી રીતે લિંક કરવો? સરળ પગલાં</h4>
IRCTC એકાઉન્ટમાં આધાર લિંક કરવું સરળ છે અને તે મફત છે. જો તમારું એકાઉન્ટ આધાર સાથે નથી જોડાયેલું, તો તાત્કાલિક આ પગલાં અપનાવો:
<ol dir="auto">
<li>IRCTC વેબસાઈટ/એપ ખોલો: તમારા લોગિન ક્રેડેન્શિયલ્સથી લોગિન કરો.</li>
<li>માઈ પ્રોફાઈલ પર જાઓ: 'My Profile' સેક્શનમાં 'Aadhaar Authentication' વિકલ્પ પર ક્લિક કરો.</li>
<li>આધાર વિગતો દાખલ કરો: તમારો 12-ડિજિટ આધાર નંબર અથવા વર્ચ્યુઅલ ID દાખલ કરો. તમારું નામ અને જન્મતારીખ આધાર કાર્ડ જેવી જ હોવી જોઈએ.</li>
<li>OTP વેરિફાઈ કરો: તમારા આધાર સાથે રજિસ્ટર્ડ મોબાઈલ નંબર પર OTP આવશે. તે દાખલ કરીને વેરિફાઈ કરો.</li>
<li>સફળતા: વેરિફિકેશન પછી 'Authenticated' સ્ટેટસ દેખાશે. માસ્ટર લિસ્ટમાં પેસેન્જર્સને પણ આધાર વેરિફાઈ કરી શકાય છે, જેથી બુકિંગ ઝડપી બને.</li>
</ol>
<h4 dir="auto">દલાલો પર અંકુશ: સામાન્ય મુસાફરો માટે વધુ તકો</h4>
આ નિયમોનો મુખ્ય ધ્યેય એટલે દલાલો અને IRCTCના અધિકૃત એજન્ટોને પ્રારંભિક બુકિંગ વિન્ડોમાં ટિકિટો માળખવાની રોકવું. પાછલા વર્ષોમાં તત્કાલ અને જનરલ ટિકિટમાં દલાલોના કારણે સામાન્ય મુસાફરોને મુશ્કેલી પડતી હતી, પરંતુ આધાર-આધારિત સિસ્ટમથી તેમને વધુ તકો મળશે. રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે, "આ પગલાંથી પારદર્શિતા વધશે અને લાખો મુસાફરોને લાભ થશે."
IRCTCના અધિકારીઓ કહે છે કે, આ ફેરફારો પછી પણ બુકિંગ પ્રક્રિયા સરળ રહેશે અને મુસાફરોને વધુ સુરક્ષા મળશે. જો તમારું IRCTC એકાઉન્ટ તૈયાર નથી, તો તાત્કાલિક આધાર લિંક કરી લો, કારણ કે નવરાત્રિ અને દિવાળીના મોકા પર ટિકિટની માંગ વધશે.
સંપર્ક માટે: IRCTC હેલ્પલાઈન &ndash; 139 અથવા <a href="irctc.co.in">irctc.co.in </a>પરના FAQ સેક્શન.

IRCTCમાં મોટા ફેરફારો

1 ઓક્ટોબરથી ઓનલાઈન ટિકિટ બુકિંગ માટે આધાર ફરજિયાત,મોબાઈલ નંબર વિના રિઝર્વેશન રદ્દ

September 30, 2025 | 19:38 IST